Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 108 ülkenin kara yolu güvenliğine ilişkin verilerini derlediği 2023 raporunda, trafik kazalarının sebep olduğu can kayıplarının azaltılması için politikalar geliştirilmesine rağmen, trafik kazaları ve kara yolu güvenliğinin hala “acil bir küresel sorun” olmaya devam ettiğini açıkladı.
Rapora göre trafik kazaları, 5-29 yaş aralığındaki kişilerin hayatını kaybetmelerinin birincil nedeni olmaya devam ediyor.
Trafik kazaları, her yıl ciddi maddi kayıplara yol açarken, çoğu ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının yüzde 3’üne mal oluyor.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından her yıl mayıs ayında yol güvenliğini artırmak ve kazaları önlemek için farkındalık yaratmak amacıyla, Kara Yolları Güvenliği ve Trafik Haftası kutlanıyor.
Trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin ve yaralananların anıldığı bu haftada, kazaların azaltılması için çözümler aranıyor.
1999’da trafik kazalarında meydana gelen ölüm ve yaralanmaların “insan kaynaklı bir sağlık krizi” olarak küresel ölçekte kabul görmesi üzerine kurulan “Küresel Yol Güvenliği Ortaklığı’nın (GRSP)” Üst Yöneticisi (CEO) David Cliff, değerlendirmelerde bulundu.
Cliff, “Dünyada her yıl yaklaşık 1,19 milyon insan trafik kazalarında hayatını kaybediyor ve 17,8 milyon kişi ise ciddi şekilde yaralanıyor.” dedi.
Trafik kazalarında yaşanan ölümlerin çoğunun kayıt altına alınmadığını ifade eden Cliff, sorunun gerçek boyutunun tam olarak bilinmediğini vurguladı.
Kaza oranı, kıtalar arasında değişiklik gösteriyor
Trafik kazalarının en fazla Afrika kıtasında, en az ise Avrupa kıtasında yaşandığını belirten Cliff, kazalarda yaralanma şiddetini belirleyen faktörün çarpma hızı olduğunu söyledi.
Cliff, emniyet kemerinin takılması, kaliteli motosiklet kasklarının kullanılması, hız limitlerine uyulması gibi basit kuralların takip edildiği ülkelerde kaza ve ölüm oranlarının en düşük seviyede olduğuna dikkati çekti.
Farkındalık kampanyaları işe yaramıyor
Farkındalığı artırmak için yürütülen “alkollü araç kullanmayın” veya “hız sınırını aşmayın” gibi kampanyaların etkili olmadığını kaydeden Cliff, bu kampanyaların kişilerin davranışlarını değiştiremediğini söyledi.
Cliff, polis kontrolünün ve cezai işlemlerin kampanyalardan daha etkili olduğunu, kişilerin yaptırımlardan korktuğu için kask veya emniyet kemerini taktığını söyleyerek polisi “ebeveynlere” benzetti.
Hız kameralarının yol güvenliğini sağlamak için en etkili yöntem olduğunun altını çizen Cliff, sürücülerin fark edemediği kameraların önemine dikkati çekti.
Cliff, “Kameralar gözle görülmeyen bir yerde olduğu zaman etkili oluyor çünkü böylece insanlar sadece kameraların olduğu yerlerde değil, her yerde yavaşlamak zorunda kalıyor.” ifadelerini kullandı.
Kazaları önlemek mümkün
Her gün yaşanan trafik kazalarına dikkati çeken Cliff, “Dünya genelinde her gün yaklaşık 3 bin 200 kişi trafik kazalarında hayatını kaybediyor ve her gün binlerce kişi ciddi şekilde yaralanıyor.” dedi.
Cliff, “kaza” yerine “çarpışma” kelimesini tercih ettiklerini çünkü kazanın, önlenemez ve öngörülemez bir anlam taşıdığını ancak çarpışmanın önlenerek azaltılabileceğine inandıklarını kaydetti.
