Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Kasım ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini açıkladı. TÜİK verilerine göre; tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Kasım ayında aylık bazda yüzde 3,28 arttı. Yıllık enflasyon ise yüzde 61,36’dan yüzde 61,98 seviyesine yükseldi. Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) verilerine göre ise Kasım ayında TÜFE aylık bazda yüzde 5,58 arttı, yıllık bazda artış ise yüzde 129,27 oldu. İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre ise kentte perakende fiyatlar kasımda bir önceki aya göre yüzde 3,79 arttı. Toptan fiyatlar önceki aya göre yüzde 2,94 artış kaydetti. Yıllık bazda perakende fiyatlar yüzde 73,89, toptan fiyatlar yüzde 65,01 artış gösterdi.
3 farklı enflasyon sonucunun olmasına dikkat çeken ekonomist Uğur Civelek, “Rakamlarla oynandığını düşünüyorum. Bu iyi niyet gerekçesiyle yapılmış olabilir, siyasi olarak yapılmış olabilir pek çok farklı sebebi olabilir. Bir diğer detay ise 12 ayın içerisinde en çok manipüle edilecek enflasyon rakamı kasımdır. Çünkü yeniden değerleme oranları kasım enflasyonuna göre belirleniyor. Ben bu rakamların gerçek rakamlar olduğuna inanmıyorum zaten ENAG ve İTO ile arasındaki fark da bir şeyler anlatıyor aslında. Nasıl oynanmış konusu ise TÜİK alkolsüz gıda verilerini marketlerden alıyor. Şu anda zaten marketlerin üzerinde Rekabet Kurumunun kırbacı var. Haliyle marketler de fiyatları olması gerekenin altında zarar etmeyecekleri bir rakamda tutuyor. Haliyle bu rakamların gerçek rakamlar olduğuna inanmıyorum. Oynama gerekçelerine gelince yeniden değerleme oranları, asgari ücrete artık tek zam yapılacak onun önünü almak ve işlerin yoluna giriyor imajı vermek. Bu enflasyon rakamları sonucunda belirlenecek emekli, memur ve asgari ücretlinin durumu ne yazık ki ülke yöneticilerinin pek fazla ilgilisini çekmiyor gibi görünüyor. Bir diğer rakamlarla oynama sebebi ise Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ekonomi yönetimi arasında bir krizi önlenmek” diye konuştu.
YÜZDE 50’NİN ALTINDA OLACAKTIRAsgari ücrete yapılacak zam hakkında görüşlerini aktaran Civelek, “Ekonomi yönetimi asgari ücret zammını olabildiğince aşağıda tutmaya çalışıyor. Rakamlarla oynama konusunda en çok baskı tahminimce zaten ekonomi yönetiminden geliyordur. Zaten rakam açıklanmadan Merkez Bankası Başkanı sinyali vermişti. Yüzde 60 zam verirler mi? İş dünyası bu zammı kaldırabilir fakat ekonomide yeni bir enflasyon dalgası oluşturması açısından verme ihtimalleri bence zayıf. Önümüzdeki yıl için yıllık enflasyon tahmini 36 dediğiniz bir ortamda yüzde 60 oranında zam yaparsanız her şey çöp olur. Yeniden bir tahmin yapılması gerekir ve faizlere de en az yüzde 15 artış yapmaları gerekir. O yüzden 60 ve üzeri çok zor. Türk-İş de iktidarın bu oranda zam vermeyeceğini bildiği için açlık sınırının üzerinde yani 14 bin 250 liranın üzerinde bir pazarlık yapmak istiyor. Yani yüzde 30’lar ile pazarlığa başlanacak ve yüzde 50’nin altında bir artış yapılacak. En önemlisi ise bu bir yıllık zam olacak yani 6 aylık değil” dedi.
2024 YILINDA BİRAZ DAHA YOKSULLAŞACAĞIZ“Türkiye 2024’te 2023 yılına göre biraz daha yoksul olacak” diyen ekonomist Civelek son olarak şunları kaydetti:
“Nüfusa oranla yoksul sayısı biraz daha artacak. Bunu terse çevirme niyeti ne ekonomi yönetiminde ne de siyasi iradede yok. Bu yükü sabit ücretli taşıyabilecek mi bunu önümüzdeki süreçte hep birlikte göreceğiz. Enflasyon rakamlarıyla oynamak dahi çok büyük bir hukuksuzluk ve haksızlık demektir. 3 farklı enflasyon rakamı var ve bunlardan en az birisi rakamlarla oynuyor demektir. Piyasa enflasyon beklentileri yüzde 3,80 iken açıklanan rakam 3,28.”
