İnsanlar ölür ama bu şekilde olmaz. Küçücük bir aksiliğe karşı bu kadar savunmasız bırakılmış bir otelde 36’sı çocuk 78 can boğularak ve yanarak ölemez.
Doluluk oranı Şubat tatilinde bir anda fırlayan bir otelde, ertesi günün yemek hazırlığı telaşında mutfakta başlamış bir yangın nasıl söndürülemez? Otel mutfağı gibi kritik bir yerde bile nasıl tavandan püskürtmeli yangın teçhizatı olmaz veya diğer tedbirler çalışmaz? Bu kadar büyük riskler nasıl alınır?
Otelde yangın yönetmeliğine uygun bir şey olmadığını 78 canı toprağa gömerek öğrendik. Bizim ülkemizde yangın yönetmeliğimiz mükemmel. Yani her hususu düşünülmüş, geniş ve kapsamlı bir yangın yönetmeliğine sahibiz. Ama bu yönetmeliği uygulayan yok, uygulamayana ceza yok. Yönetmelik uyumunu kim denetleyecek veya uyulmuyorsa kim tarafından nasıl yaptırım uygulanacak orası da belli değil. Bolu otel faciasında İktidar ile muhalif belediye arasında günlerdir yetki konusunda bir pinpon maçı oynanıyor ve kafası karışan bizler; o kusursuz yangın yönetmeliğinin, yüzlerce insanın konakladığı bir otelde göz ardı edilmesinin neden göz ardı edildiğini anlamaya çalışıyoruz. En çok İtfaiyecilik Kurumu isyanda. Yaptıkları denetimlerin, verdikleri raporların hiçbir etkisi olmadığını söylediler son bir haftada. Bütün yetkileri artık başka kurumlardaymış… Şimdilerde İtfaiyeci değil Tulumbacı olduklarını söylediler.
Bu çapta bir felaket asla tek bir ihmal yüzünden değil çoklu ihmallerin bir araya gelmesi yüzünden olur. Yangının mutfak davlumbazında biriken yağların alev almasıyla başladığı yazılıyor. Oysa yönetmeliğimizde otel mutfaklarında davlumbazlarda otomatik söndürme sistemi ve gaz ocakları için otomatik sigortalar ile gaz kesiciler bulundurma zorunluluğu var. Bolu otel yangınında bu sistemler olmadığı gibi yangın alarmları çalışmıyor, mutfakta tavandan fıskiye yangın söndürme sistemi yok, yangında alarmlarla herkesi uyandırması gereken yapılar suskun, mutfak kapısının yangına 120 dakika direnmesi gerekirken esamesi bile yok. Mutfak personelinde tecrübeli kişi sayısı çok muydu, yoksa ucuz işçilik için asgari ücretle oraya oturtulmuş ve yangınla nasıl başa çıkabileceği bilmeyen tecrübesiz gençler mi daha fazlaydı? 4 kişilik aileden bir gecelik oda ve 3 öğün yemek için 120.000 lira alan otelherhangi bir gerçek önlemin olmadığı mutfakta; 300 kişiye kahvaltı hazırlamak için sadece 4 kişinin yeterli olduğundan nasıl emin oluyordu?
Bir yangın çıktığında size en yakın çıkıştan kendinizi tahliye etmeniz öğretilir. Doğrusu da budur. Yangın anında sakin olur ve işaretlerden bulduğunuz yangın çıkışlarına yönelirsiniz ve sizi yangında dışarı çıkarabilecek dayanıma sahip güvenli çıkışlardan kendinizi dışarı atarsınız. Ama o otelde alt katlar haricinde, otelin koridorlarından, yangın merdivenlerinden kaçmaya çalışanlar öldü. Canını kurtaranlar pencerelerden kurtulmaya çalışan kişiler oldu. 7. Katta eşi ve 3 çocuğuyla kalan Talat Buğur, bağrışmalara uyanıp koridorların duman dolu olduğunu görünce tekrar odaya girip kapıyı kapatmış, pencereden tahliye kararı üretmiş, çarşafları bağlayıp sarkıtırken dışarıdan yetiştirilen incecik merdiven sayesinde yan odasındaki 3 kişi ve kendi 5 kişilik ailesi kurtulmuşlar. Ve diyor ki ‘Ben eğer, ‘Gelin ailece hızlı şekilde binayı terk ederiz.’ diyerek yola çıksaydım sanıyorum bugün burada bulunamayacaktık.’ 8. kattaki kayak hocası Metin Güneş odasına insanları topladı, dışarıdan pencereye uzatılan merdivenle onlarca kişiyi kurtardı. 67 yaşındaki Fatih Güller 10.katta kalıyordu, 8.kata inip yoğun dumanı görünce daha fazla inmemeye karar vererek koridordaki pencere camını kırıp önce insanlara nefes aldırdı, sonra çarşafları bağlayarak kendi ailesiyle beraber 11 kişiyi kurtardı. Yangın çıkışlarına yönelselerdi onlar da öleceklerdi. Yani canlarını kurtaranlar; içinde bulundukları durumun çarpıklığını anlayıp alternatif yöntemleri seçenler oldu.
İnsanlar alarm ya da anons sistemiyle değil, artık zapt edilemez hale gelen yangını fark edenlerin çığlıklarıyla uyandılar. Otelde yangın iyice büyüyene kadar alarmlar çalışmadı. İşte bu konunun çok iyi incelenmesi lazım. Çoğu detektörün çalışmıyor olması bir yana, mutfakta başlamış yangını otelde kalanlar fark etmeden söndürmek düşüncesiyle mi alarmlar aktif edilmedi? ‘Nasılsa söndürürüz, insanlar panik olup yarın otelden gitmesinler’ diye düşünen birileri oldu mu? Her yönünden iyi araştırılmalı.
