Bu konunun ilk bölümünü bir geçtiğimiz Çarşamba günü yayınlamıştım. O satırların devamını
bugün bu satırlarda bulacaksınız. Lafı uzatmadan hemen başlayalım.
Sosyoloji penceresinden bu olaya baktığımızda resmi fotoğrafçılık hizmetinde olduğu güç odağını
anlatır ve güçlendirir. Liderlerin otoriter veya merhametli pozlarda görüntülenmesi, bu kişilerin veya
kurumların doğal olarak kontrol sahibi olduğu fikrini pekiştirmekle birlikte, otoriteyi kabullenmeyi
destekleyecek algılar yaratır beyinlerde.
Resmi fotoğraflar genellikle baskın kültürel normları ve ideolojileri yansıtarak alternatif bakış
açılarını dışlar. Bu durum, mevcut sosyal yapıları güçlendirir ve halkın eleştirel bir inceleme yapma
ihtimalini azaltır. Amaç fotoğraftaki kişiyi, olayı sorgulatmak değil tam aksine sorgusuz sualsiz
fotoğrafa bakan kişiye veya kitlelere kabullendirmektir.
Resmi fotoğrafların bilinçli kadrajlanması, hale etkisi gibi bilişsel yanlılıkları tetikleyebilir. Peki hale
etkisi nedir hemen onu da kısaca açıklayalım yeri gelmişken: Hale etkisi, kişinin diğer kişi,
kurum, marka ve ürünler hakkındaki genel görüşünün, bunlarla ilk karşılaşmasında edindiği
duygu ve düşünceleri doğrultusunda oluşmasına denir. Burada liderler veya kurumlar, sadece
olumlu bir ışık altında sunuldukları için daha olumlu algılanabilir. Bu durum, oy verme davranışını
veya kamuoyu algısını demokratik olmayan şekillerde etkileyebilir.
Fotoğraflar güçlü duygular uyandırmaya ve harekete geçmeye yöneltebilecek önemli bir iletişim
aracıdır. Bu ister ulusal gurur, ister korku, isterse empati olsun. Resmi fotoğrafçılık genellikle
verilmek istenen mesajla uyumlu belirli duygusal tepkiler yaratmak için tasarlanır ve bu da
insanların konulara veya liderlere yönelik duygularını manipüle edebilir.
Peki bu fotoğrafları sizlere ulaştıran editörler ne yapmalı?
Burada editör olarak adlandırıyorum fakat bu sadece bir editörün kararının üstünde bir mesele
aslında. Aslında bir yayın politikası olarak ele alınması gereken bir mevzu. Editörler, mümkün
olduğunda daha dengeli ve eleştirel bir bakış sunan bağımsız veya kendi foto muhabirlerinin
çalışmalarına yer vermeli onları daha ön planda tutmaya çalışmalıdır. Farklı bakış açılarını içeren
çeşitli görüntüler sunarak olayların daha geniş ve otantik bir şekilde temsil edilmesini
sağlamalıdırlar. Bu okuyucunun, izleyenin sorgulama duygularını harekete geçirecektir.
Resmi fotoğrafları kullanmak zorunda kalan editör bunları net bir şekilde etiketlemeli, fotoğrafın
kaynağını ve çeken kişiyi mutlaka belirtmeli ve bağlam sağlamalıdır. Bir fotoğrafın bir hükümet ofisi
tarafından yayınlandığını açıklamak, okuyucuların bu fotoğrafın olası yanlılıklarını ve amaçlarını
anlamalarına yardımcı olmalıdır. Yani fotoğrafın bir foto haberci mi yoksa bir resmi fotoğrafçı
tarafından mı çekildiğini okuyucusu ile paylaşmak durumunda.
Basın kurumları, görsel manipülasyon veya propaganda girişimlerinin bir parçası olmamamlı.
Resmi fotoğrafçılığın algıları nasıl şekillendirdiği konusunda halkı eğiterek, daha eleştirel bir izleyici
kitlesi oluşturmaya yardımcı olmalı.
Editörler, görüntülerin değiştirilmediğinden veya yanıltıcı bir şekilde kullanılmadığından emin olmak
için sıkı etik standartlara uymalı. Gazetecilik dürüstlüğünün korunması, medya ile halk arasındaki
güveni sağlamada kritik konumda görev yapmaktalar.
Daha fazla uzatarak sizleri sıkmadan son olarak şunları da söyleyerek noktalayım. Resmi
fotoğrafçılık, kamusal algıyı manipüle eder. Bağlamından uzak kullanımı gazetecilere olan güveni
sarsar, haber fotoğrafçılığının demokratik işlevine zarar verir.
