Nuri Bilge Ceylan’ın 2023 yapımı Kuru Otlar Üstüne filmi, sanat sinemasının güncel örneklerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Film, Doğu Anadolu’nun ücra bir köyünde dört yıllık zorunlu görevini tamamlamaya çalışan Samet karakteri etrafında şekilleniyor.
İlk bakışta, bir öğrencisinin suçlamasıyla kariyeri tehlikeye giren bir öğretmenin hikayesi gibi görünse de film, bir anti kahraman olarak nitelendirilebilecek bu öğretmenin, öğrencileri ile sınırları doğrudan aşmak yerine bulanıklaştırdığı noktalarda izleyiciye bu kahraman ile ilgili ne düşünmesi gerektiğine ilişkin geniş ve aynı zamanda kafa karıştırıcı bir alan tanımakta.
Örneğin Zehra Çelenk 30/10/2023 tarihli Gazete Duvar’daki yazısında karaktere ilişkin düşüncelerini şöyle ifade ediyor:
“Bir kız çocuğunun canlılığında çoktan kaybettiği ışığı ve şimdiden heba olmuş geleceğini arayan, onun aşkının projeksiyonunda kendini olduğundan daha iyi gördüğünden salt ruhu değil dişleri kamaşan, yetişememiş bir yetişkin erkeğin tüm zaaflarıyla portresini izliyoruz.”
Samet, öğretmenlik yaptığı köyü kendi iç sıkıntılarının en büyük nedeni olarak görüyor bu nedenle de köye geldiği günden beri İstanbul’a tayin olma hayali kuruyor ve aslında bu durum tamamen karakterin nerede olursa olsun kendini yabancı hissetmesi ile ilgili bir durumu bize resmediyor.
Filmde karşımıza çıkan Sevim karakteri ise, Samet’in diğer öğrencilerine göre daha farklı ve tartışmaya açık bir diyalog geliştirdiği, hediyeler aldığı, sevdiği bir öğrencisidir. Bir gün okulda diğer öğretmenler tarafından yapılan bir arama esnasında Sevim’in çantasında adressiz bir mektup bulunur. Samet, mektubu alır ve Sevim kendisinden mektubu geri vermesini istediğinde onu yırttığını söyler. Ancak, Samet’in bu adressiz mektubun kendisine yazıldığını düşündüğünü ve Sevim’e bunu açıkça hissettirdiğini görürüz. Öfkelenen Sevim, öğretmeni Samet’e karşı, onun kariyerini tehlikeye atacak bir suçlamada bulunur ve Samet ile olan diyaloğu kopma noktasına gelir, Samet tüm öfkesini Sevim’e yansıtır.
Film bizlere birbirinden bağımsız karmaşık ve derin hikayeler sunarak, seyirciyi düşünmeye ve filmin altında yatan anlamı keşfetmeye zorlar. Kuru Otlar Üstüne filminde de karakterler ve olaylar çok katmanlıdır. Ankara Garı patlamasında bacağını kaybeden Nuray karakterinin hikayesi ve arzularına yenildiği Samet, Kenan arasındaki aşk üçgeni. İlk başta Nuray’a ilgi duymayan Samet, Kenan ile Nuray arasındaki iletişimi fark ettikten sonra tuhaf bir rekabet duygusuyla ve hırsla yönünü Nuray’a çeviriyor.
Nuray örgütlü bir mücadeleye inanıyor ve dünyanın bu şekilde değişebileceğine inanıyor, fakat Samet, onun tam aksi şekilde, örgütlü mücadeleye inanmıyor ve dünyanın değişmeyeceğine dair umutsuz duygularını anlatıyor.
Filmde senaryonun akışına eşlik ederken, günlük yaşamlarımızda da zaman zaman sorduğumuz ve deneyimlediğimiz şu sorular karşımıza çıkıyor:
Bitmek tükenmek bilmeyen iç sıkıntısının çözümü nedir? İnsan kendini neden bir yere ait hissedemez ve her yerde yabancılaşır?. İnsan ilişkileri, aile dinamikleri, geçmişle hesaplaşma ve varoluşsal sancıları sorgulatan Ceylan, Kuru Otlar Üstüne filminde de seyirciyi düşündüren, duygusal olarak etkileyen zengin bir sinema deneyimi sunuyor.
