Zam kararını duyuran Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF) Başkanı ve Ankara Umum Otomobilciler ve Şoförler Esnaf Odası Başkanı Mehmet Yiğiner, esnafa gönderdiği mesajda, “Yeni taksi tarifemizin esnaflarımıza hayırlı olması dileğiyle hayırlı işler, bol kazançlar dilerim” ifadelerini kullandı. Yeni tarifeye geçişle birlikte başkentteki tüm taksilerde taksimetreler yeniden ayarlanacak. Yeni tarifeye geçiş, 26 Mayıs Pazar günü itibarıyla başlayacak.
ARTAN MALİYETLER ZORLADIBaşkent Ankara’da açıklanan yeni taksi tarifesi, özellikle esnaf kesiminde büyük yankı uyandırdı. Yeni tarifenin duyurulmasıyla birlikte görüşlerine başvurduğumuz birçok taksi şoförü, zam kararını genel olarak olumlu karşıladığını belirtirken, ekonomik koşulların giderek ağırlaştığını ve mevcut ücretlerle mesleklerini sürdürebilmelerinin neredeyse imkânsız hale geldiğini vurguladı.
“BU ZAM OLMASA DAHA FAZLA DAYANAMAZDIK”Son dönemde akaryakıt fiyatlarındaki dalgalanmalar ve yedek parça maliyetlerindeki artış, taksi esnafının en büyük şikâyet konularının başında geliyor. Görüştüğümüz bir taksici, yaşadığı ekonomik zorlukları şöyle anlattı:
“Artık mazotun litresi 50 liraya dayanmış durumda. Sabah çıkıyoruz, akşama kadar direksiyon sallıyoruz ama kazandığımızın çoğu depoya gidiyor. Üstüne bir de araçta en ufak bir arıza çıksa, servisten aşağısı 2 bin liraya bakmıyor. Far değiştirsen bile 1000 liradan başlıyor. Eski tarifeyle çalışmak resmen zararına hizmet etmekti. Bu zam olmasa daha fazla dayanamazdık. Yeni tarife en azından biraz nefes almamıza vesile olacak.”
“KAZANDIĞIMIZI HARCAMADAN GÜNÜ BİTİREMİYORDUK”Bir diğer sürücü ise sadece akaryakıt ve tamir masraflarının değil, aracın genel işletme maliyetlerinin de sürekli arttığını belirtti. Özellikle yasal zorunlulukların getirdiği yüklerin altını çizen sürücü, şu ifadeleri kullandı:
“Sigorta ücretleri her yıl katlanıyor. Zorunlu trafik sigortası, kasko, her biri ayrı dert. Vergiler zaten bitmek bilmiyor. Araç muayenesi, egzoz emisyonu, hepsi masraf. En son lastik değiştirdim, dört lastiğe 12 bin lira ödedim. Bu şartlar altında bir de eski tarifeyle çalışınca gün sonunda cebimizde doğru düzgün para kalmıyordu. Kazandığımız paranın çoğu giderlere gidiyordu. Bu yeni tarife belki her şeyi çözmez ama en azından biraz denge sağlar, biraz daha rahat nefes alırız.”
“ZAM, MESLEĞE DEVAM ETME KARARI İÇİN BELİRLEYİCİ OLDU”Sürücülerden bazıları, bu zam kararının kendi hayatlarında daha büyük etkiler yarattığını da ifade etti. Özellikle mesleği bırakmayı düşünen bazı taksiciler, yeni tarifeyle birlikte yeniden umutlandıklarını dile getirdi. Bir sürücü şu sözlerle içinde bulunduğu ruh hâlini anlattı:
“Açıkçası son birkaç aydır taksiciliği bırakmayı düşünüyordum. Kazandığım para hem evime yetmiyor hem de arabanın masrafına yetişmiyordu. Gün sonunda 14-15 saat direksiyon sallayıp evime giderken moralim sıfır oluyordu. Şimdi yeni tarifeyle birlikte belki bir düzen kurabiliriz. Taksicilik zaten kolay bir iş değil, sabah akşam trafikteyiz. En azından emeğimizin karşılığını almak istiyoruz.”
YOLCU KAYBI ENDİŞESİAnkara’da taksi ücretlerine yapılan son zam, esnafın önemli bir bölümünde rahatlama yaratırken, bazı taksi şoförleri yeni tarifeyle birlikte müşteri kaybı yaşanmasından endişe ediyor. Özellikle kısa mesafelerde bindi-indi ücretinin 130 TL’ye çıkarılması, vatandaşın taksi kullanımını azaltabileceği gerekçesiyle kaygı uyandırıyor.
“VATANDAŞ 130 TL’Yİ DUYUNCA VAZGEÇEBİLİR”Yıllardır taksicilik yapan bir sürücü, zamların gerekli olduğunu kabul etmekle birlikte, bunun yolcu sayısına olası etkilerinden çekindiğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Bu zam kağıt üzerinde bize iyi görünebilir ama halk ne yapacak? Marketten eli boş çıkan, minibüs ücretini zor veren insanlar var. Şimdi bunlara ‘Kısa mesafe 130 TL’ dediğimizde, çoğu geri adım atacak. Hatta belki binmek üzereyken vazgeçecek. Açıkçası biz de nasıl bir tepkiyle karşılaşacağımızı bilmiyoruz. Yolcu tepkisini önümüzdeki günlerde daha net göreceğiz.”
“BU ZAM TAKSİYİ LÜKS HALİNE GETİRECEK”Bir başka taksici ise zam oranının yüksekliğinin, özellikle öğrenci ve emekli gibi sabit gelire sahip kesimler üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini vurguladı:
“Zaten ekonomi herkesin canını yakıyor. Şimdi vatandaş bizim arabaya bineceğine toplu taşımayı daha fazla tercih edecek. Oysa biz zaten pandemiden sonra eski iş yoğunluğunu yakalayamamıştık. Bu zam, müşterinin gözünde taksiyi lüks haline getirirse işlerimiz daha da düşebilir.”
BEKLEME ÜCRETİ TRAFİĞE GÖRE AVANTAJLIYeni tarifedeki bir diğer dikkat çeken düzenleme ise bekleme ücreti oldu. Önceki tarifelerde saatlik bekleme ücreti enflasyon karşısında yetersiz kalırken, yeni tarifeyle bu ücretin 210 TL’ye çıkarılması taksi şoförleri tarafından olumlu bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
“ARTIK KIRMIZI IŞIKTA ZARAR ETMEYECEĞİZ”Yoğun trafikte çalışan sürücüler, özellikle sabah ve akşam saatlerinde yaşanan dur-kalk trafiğin işlerini olumsuz etkilediğini, bekleme süresinin neredeyse gelir getirmediğini belirtiyor. Yeni tarifeyle birlikte bu durumun kısmen de olsa telafi edilebileceğini düşünen bir taksici şöyle konuştu:
“Ankara trafiği gün geçtikçe daha yoğun hale geliyor. Sabah mesai girişi, akşam çıkışı derken yollarda saatlerce bekliyoruz. Eskiden kırmızı ışıkta, tıkanan kavşakta ya da yolcu alışveriş yaparken arabada beklerken harcadığımız yakıt cebimizden gidiyordu. Şimdi en azından orada kaybettiğimiz zamanı bir nebze de olsa paraya çevirebileceğiz. Bekleme ücretinin artırılması, bu anlamda bizim için büyük avantaj.”
VATANDAŞ TEPKİLİAnkara’da taksi tarifelerine yapılan zam henüz uygulamaya geçmeden, özellikle sosyal medyada vatandaşlardan yoğun tepkiler gelmeye başladı. Kısa mesafe ücreti olan “bindi-indi” bedelinin 130 TL’ye çıkacak olması, birçok kişi tarafından “fahiş” olarak değerlendirilirken, ulaşım tercihlerinde büyük bir değişim yaşanabileceği yönünde yorumlar yapılıyor.
Özellikle sabah işe gidiş ya da akşam eve dönüş saatlerinde kısa mesafede taksi kullanan vatandaşlar, bu tarifeyle birlikte toplu taşımaya yönelmek zorunda kalacaklarını belirtiyor. Üniversite öğrencileri, emekliler ve sabit gelirli çalışanlar gibi dezavantajlı gruplar, taksi kullanımının giderek erişilemez hale geldiğini ifade ediyor.
GÖZLER PAZAR GÜNÜNE ÇEVRİLDİAnkara’da yeni taksimetre tarifesinin pazar günü itibariyle devreye girmesi bekleniyor. Şu anda kent genelinde birçok taksi durağında taksimetre güncelleme hazırlıkları başlamış durumda. Ustalar, teknik servisler ve oda temsilcileri bu geçişin sorunsuz tamamlanması için koordineli bir şekilde çalışıyor.
Uygulamanın ilk haftasında yaşanacaklar, hem kamuoyundaki algıyı hem de sektörel dinamikleri doğrudan etkileyecek. Taksicilerin beklentisi, bu zammın hizmet kalitesine olumlu yansıması ve müşteriyle aralarında daha sağlam bir güven köprüsü kurulması yönünde. Ancak yolcu kaybı yaşanıp yaşanmayacağı, tarifeye karşı tepkinin kalıcı mı geçici mi olacağı gibi soruların cevabı, önümüzdeki günlerde netlik kazanacak.
