Son günlerde Ínönü hakkında, onunla hiç ilişkisi olmayan yakıştırmalar yapıldı. Onun bir resmindeki bıyıklarından hareketle Hitler’e benzerliği ileri sürüldü. Diktatör olduğu savıyla küçümsendi ve hakarete varan ithamlar karşısında bırakıldı. O, yattığı yer büyük olasılıkla cennet olan, öbür dünyadaki mekanından bu söylenenlere, herhalde gülümsüyor, her zamanki alışkanlığı ile,“hadi canım sen de” diyordur. Asıl önemli olan tarihin O’nun hakkında ne dediğidir. Bunun için de, okumuyanlar ya da okuyup unutanlar için, yakın tarihimize başvurmak gereklidir. Önümüzdeki günlerde İnönü polemiği büyük olasılıkla, tekrar gündeme geleceği için, yakın tarihe bir göz atmak çok yararlı olacaktır.Garp Cephesi Komutanı İsmet’in (İnönü) İkinci İnönü muharebe meydanından, Büyük Millet Meclisi Başkanı Mustafa Kemal’e “Düşman, binlerce maktulleriyle doldurduğu muharebe meydanını silahlarımıza terk etmiştir” diye biten telgrafına Mustafa Kemal’in yanıtı şöyledir;“İnönü muharebe meydanında Metristepede Garp Cephesi Kumandanı ve Erkanı Harbiyeyi Umumiye Reisi İsmet Paşaya;Bütün tarihi alemde , sizin İnönü meydan muharebelerinde deruhte ettiğiniz vazife kadar ağır bir vazife deruhte etmiş kumandanlar enderdir. Milletimizin istiklal ve hayatı, dahiyane idareniz altında şerefle vazifelerini gören kumanda ve silah arkadaşlarınızın kalb ve hamiyetine büyük emniyetle istinad ediyordu. Siz orada yalnız düşmanı değil, milletin makus talihini de yendiniz. İstila altındaki bedbaht topraklamızla beraber bütün vatan, bugün müntehalarına kadar zaferinizi tes’it ediyor. Düşmanın hırsı istilası, azim ve hamiyetinizin yalçın kayalarına çarparak hurdahaş oldu.Namınızı, tarihin kitabei mefahirine kaydeden ve bütün milleti hakkınızda minnet ve şükrana sevk eden büyük gaza ve zaferinizi tebrik ederken, üstünde durduğunuz tepenin size binlerce düşman ölüleriyle dolu bir meydanı şeref seyrettirdiği kadar milletimiz ve kendiniz için şaşai itila ile dolu bir ufku istikbale de nazır ve hakim olduğunu söylemek isterim.” (Kemal Atatürk; Nutuk; Türk Devrim Tarihi Enstitüsü; 1960; İkinci cilt ; shf; 580)Anadolu topraklarında kazanılan bu zafer , yüzyıllardır yenilgiye uğrayan milletimizin emperyalizme karşı başkaldırışının , ilk zaferi ve bir başlangıcı idi. Kurtuluş savaşının başarı ile sonuçlanmasından sonra TBMM ve Mustafa Kemal, İsmet İnönü’yü Lozan Barış görüşmelerinde Türk delegelerinin başı olarak görevlendirdi. İsmet İnönü burada çok zorlu bir sınavı yine büyük bir başarı ile verdi.
