MARC BERNAYS RANDOLPH (d.29.4.1959) , REED HASTING (d.8.10.1960) (NETFLIX)
Aşağı yukarı TV sahibi olan herkesin Netflix adını ve verdiği servisi bilmemesi imkansızdır. Netflix kanalı yoluyla birçok filme, ister abonelik çerçevesinde ister doğrudan satın alarak, ulaşmak mümkün. Marc Randolph ve Reed Hasting tarafından Netflix şirketi 29.8.1997’de California’da Scotts Valley’de kuruldu.(“Marc Randolph, Founder at Looker Data Sciences, Inc. Relationship Science’’ (https:// relationshipscience.com/ Marc – Randolph – p 5005647 27) retrieved 19.9.2017 – 21.3.2024). 27 yıllık tarihi olan şirketin 15 Mart 2024’teki piyasa değeri 262.2 milyar dolar olarak saptanmıştır. Bu değer bir önceki yıla göre %97.72 artış göstermektedir. Şirketin 31.12.2023’de biten bir yıllık faaliyetinin sonucu net karı, bir önceki yıla göre % 20.39 artarak 5.408 milyar dolar olmuştur. Global olarak 12,800 kişi istihdam eden Netflix’in 20 Mart 2024’de şirket hissesi 620.74 dolardan işlem görmektedir. 2023 yılı sonu itibariyle bütün dünyada 260 milyon abonelik bedeli ödeyen abonesi bulunmaktadır. Bu abonelerin 67 milyonu ABD’dedir. Sadece 2023 yılı dördüncü çeyreğinde 13.1 milyon yeni abone kaydedilmiştir. İngiltere’de abone ücretleri iki ayrı TV ya da telefonu kapsama koşuluyla ayda 10.99 sterlin, dört aleti kapsayan aylık abonelik ücreti ise 17.99 sterlindir. Ayda 4.99 ve 6.99 sterlin gibi değişik içerikleri kapsayan abonelikler de bulunmaktadır.
Netflix’in kurucu ortağı, 66 yaşındaki Marc Randolph New York’ta Chappaqua’da 29.4.1958’de doğmuştur. Hamilton College’den Jeoloji dalı mezunudur. Randolph lise ve üniversite çağlarında National Outdoor Leadership School’da çalıştı. Onların en genç öğretmenlerinden biriydi.
Koleji bitirdikten sonra 1981’de Randolph’un ilk işi New York’ta Cherry Lane Music Company’de, küçük mail order – posta ile satış – operasyonunun sorumluluğu oldu. Şirketin müşterilere müzik notalarını taşıyan kataloğunu göndermek olan bu işte Randolph bilgisayar yoluyla müşterilerin satınalma davranışlarını saptamayı başardı. Burada kazandığı deneyimle kullanıcı ile karşılıklı iletişimi sağlayacak Netflix platformunun ilk tohumlarını ekmeye başladı. İlk teorilerini 1984’te MacUser firmasıyla ve Peter Godfrey ve ortaklarıyla kurduğu MicroWarehouse şirketinde uygulamaya koydu. Müşterinin on line siparişinin ertesi gün teslimini, böylece müşteriyi edinme ve tutmayı sağlayan kendi sistemini geliştirmeyi ve uygulamayı başardı. Bu edilen ek deneyimler Netflex’in büyüme ve yaşamasının temel nedenleri oldu. Böylece Netflix faaliyet gösterdiği şehirlerde DVD siparişlerini ertesi sabah teslim eder hale geldi.
1988 yılnda, büyük yazılım şirketi İnternational Borland ‘da, internet çağının başlangıcı yaşanırken, Randolph doğrudan müşteriye pazarlama yazılımları konusunda hayli bilgi sahibi oldu.1995’de Silicon Valley’de yeni hayata geçen genç firmalarda kısa sürelerle çalıştı. Bunlar arasında desk top scanner üreten Visioneer ve kurucu ortağı olduğu, otomatik yazılım testing ürünleri geliştiricisi Integrity QA de vardı. 1996’da yazılımlardaki böcekleri önleyen Pure Atria şirketi, dokuz kişinin çalıştığı QA’yi satınaldı. Atria’nın kurucusu ve sahibi, Reed Hasting, şirketin pazarlama genel müdür muavini olarak Randolph’u atadı. 1996’da Rational Software 850 milyon dolara Pure Atria’yı satın aldı. Bu o gün için Silicon Valley’de en büyük şirket birleşmesi olayı oldu. Ödemede Rational’ın hisse senetleri kullanıldı. Hasting ve Randolph, iki şirketin birleşmesi süresince Santa Cruz’daki evlerinden Silicon Valley’e, dört ay, arabaları ile gidip gelirken Netflix fikri ortaya çıktı.
Amazon’un online kitap satışını örnek alarak on line DVD satışı yapma fikri doğdu fakat, deneme yapacakları DVD bulamadılar ve bu fikri music CD ile denediler. Gönderdikleri CD ertesi gün adreslerine ulaştı. Randolph’un annesi ve QA ‘in kurucusu Steve Kahn Netflix’ e ilk yatırım yapanlar oldu, yıl 1996 ve 1997 idi. Randolph şirketin ilk CEO’su oldu. O sırada Hasting, Stanford University Graduate School’da okuyordu. Netflix 14 Nisan 1998’de kuruldu. Randolph kullanıcı ile on line film kataloğu için karşılıklı iletişim kurma ve kullanıcı tercihlerini sürekli test eden bir pazar araştırması platformu yarattı. Ve 1999’da bu çalışmaların sonucunda Netflix’in başarılı modeli ortaya çıktı. Aboneliğe dayalı son tarihi olmayan ya da geç ödemeden dolayı cezası olmayan ve sınırsız içeriği olan sistem doğdu. Aboneler DVD’lerin kendilerine gönderileceği sırayı belirliyor, bir DVD geri gelmişse otomatik olarak yenisi gönderiliyordu. Abonelerin tercihleri hakkında toplanan bilgiler Öneri Motoru’na – recommendation engine -gönderiliyor, böylece şirketin sınırlı stokundaki TV show ve filmlerini içeren DVD’ler kullanılıyordu.(“First Online DVD Rental Store Opens: Netflix Site Offers Unprecedented Title Selection, Availabilıty and Convenience’’ (Https:/7 web.erchive.org/web / 20170225130 139 – 24.2.2017 – 21.3.2024)
1999’da Randolph CEO görevini Hasting’e devretti ve kendisi ürün geliştirme işlevini yüklendi. Kurucu takımın elemanı Mitch Lowe ile film kiralama kioskları – Netflix Express’’- kurdular. Lowe bunu sonradan Redbox isimli film kiralama devi haline getirdi. Hasting ise bunu çalışma alanı olarak kabul etmedi ve ayrıldılar. Netflix halka açıldıktan iki yıl sonra 2002’de Randolph Netflix’ten ayrıldı. Dünya çapında şirketin o sıralarda 93 milyon abonesi olmasında Hasting’in büyük rolü oldu ve Randolph bunun doğru olduğunu bir konuşmasında belirtmişti. “Başlangıçta yüzlerce şey kırıktı. İçinden tamir edebileceğiniz üçünü seçmek ve onu tamir etmek yeteneğim var fakat, geri kalan 97 sorunu çözme gücüm yok’’ diyen Randolph, Netflix’ten ayrıldıktan sonra MiddCore şirketine mentorluk yaptı. Looker Data Sciences’da yönetim kurulu üyesi oldu. High Point University’de ve üniversitenin Belk Entrepreneurship Center’de girişimcilik, liderlik ve yaratıcılık – innovation – dersleri verdi ve veriyor. Bütün dünyayı gezerek Netflix ve ilk kuruluşuna katıldığı – start up – şirketlerden edindiği tecrübeleri anlatıyor. 2019 yılı Eylül’ünde “That Will Never Work : The Birth of Netflix and the Amazing Life of an Idea” isimli kitabı Little, Brown and Company tarafından yayınlanan Marc Randolph’un serveti 100 milyon dolar olarak tahmin edilmektedir. (Www. Celebritynetworth.com. 21.3.2024), (Randolph, Marc “Netflix Co – Founder Marc Randolph on Leadership and How to learn it – Retrieved 19.9.2017 – 21.3.’024). Bir başka kaynağa göre 22 .8.2023 ‘ tarihinde Marc Randolph’un varlığı 500 milyon dolar civarındadır.(https://fourweekmba.com .marc-randolph . 21.3.2024) . Marc Randolph Cambridge Charitable Foundatin’da sekreter ve “trustee” olarak çalışmaktadır. Holocaust ve Humanity Education Center’in President’i ve hukuk danışmanı olarak, the University of Cincinnati’s yönetim kurulu üyesi olarak görevlidir.
Randolph ve Hastings Seattle’da Jeff Bezos ile 1998’de Netflix’in Amazon’a satışı konusunu görüştüler. O tarihte, daha yalnız bir yıllık olan şirket için Bezos 14 – 15 milyon dolar civarında bir para teklif etti. Randolph için bu kabul edilebilir bir fiyat idi. Hastings ise fiyatı kabul etmedi. Uçakla Santa Cruz’a geri dönerken iki ortak konuyu olumlu ve olumsuz noktalarıyla incelediler ve satıştan vazgeçtiler. Satmak birçok şeyi çözecekti fakat onlar bir büyük gelişmenin başlangıç noktasında olduklarını biliyorlardı ve bu noktada vazgeçmek olmazdı. Verdikleri kararın doğru bir karar olduğu sonraki yıllarda kanıtlanmış oldu.
Randolph’un ortağı Wilmot Reed Hastings Jr. 8Ekim 1960’da Boston’da doğdu. Netflix’in kurucu ortağı olan Hastings 1998 – 2020 arasında şirketin CEO’luğunu, 2020 – 2023 arasında da ortak CEO’luğu yaptı. 2023 yılından beri Netflix’in Executive Chairman’i olarak görev yapmaktadır. Maine eyaletinde Brunswick’teki Bowden College’den matematik konusunda 1983’te BA derecesi alan Hastings, U.S Marine Corps’ta askerlik hizmetinden sonra iki yıl Peace Corps – Barış Gönüllüsü – olarak Swaziland’te matematik öğretmenliği yaptı. Kolej eğitimine başlamadan önce bir yıl kapı kapı dolaşarak vakumlu elektrik süpürgesi satıcılığı yapan Hastings, 1988 yılında Stanford Üniversity’den bilgisayar bilimleri dalında master derecesi aldı. Software – yazılım – uzmanı olarak hayata atıldı ve sonradan adı Pure Atria Corporation olan Pure Software firmasını kurdu ve bu firmayı 1997’de iyi bir karla sattı (Joan Hibler; History & Society, up dated 31.1.2024, facts checked by the Editors of Encyclopaedia Britanicca – 22.3.2024)
1998’de mail – order yoluyla DVD satışı ya da kiralama işini konu edinen Netflix’i, dostu Randolph’la birlikte kurdu. İlkin yedi gün için kiralanan DVD’leri 1999 Aralığından itibaren aylık sabit bir abonelik ücretiyle sınırsız miktarda kiralamak mümkün oldu. Hastings Netflix’in çeşitli alanlara yayılmasını sağladı ve 2007 Şubat’ında firma bir milyarıncı DVD’sini müşteriye göndermeyi başardı. 2013’te yayınlanan “House of Cards” isimli dram serisi ile firma büyük başarı kazandı. Böylece Netflix film yapıcılığına da geçmiş oldu. 2020’de Ted Sarandos ortak CEO olarak şirkete katıldı ve üç yıl sonra Hastings CEO’luktan ayrıldı.
Hastings bilinen bir filantropistdir. Birçok hayır kurumlarının destekçisidir. Zamanını büyük ölçüde eğitim konularına ayırmaktadır. 2000 – 2004 arasında California State Board of Education’ın başkanlığını yapmıştır. Birçok kar amacı gütmeyen organizasyonların yönetim kurulundadır. 4.5 milyar dolar varlığı olan Hastings, 1991 de Patricia Ann Quillin’le evlenmiştir ve iki çocuk sahibidir. Hastings ve eşi 2020’de CovaxCovid -19 aşısı araştırmaları için GAVİ’ye 30 milyon dolar hibe etmiştir. Hastings’ler 2024’te 1.1 milyar değerindeki iki milyon Netflix hissesini Silicon Valley Community Foundation’a bağışlamıştır.
Dünyanın eğlence servisi sağlama konusundaki lideri Netflix’in International Originals bölümü Vice President’i – Genel Müdürü Muavini – 2016 yılı Kasım’ından beri Bela Bajara’dır. İngilizce olmayan bütün orijinal TV serilerinden sorumlu olan Bajara Londra’nın Brent bölgesine 1970 yılında doğan bir İngiliz -Amerikan iş kadını ve medya yöneticisidir. Şu anda Netflix’in “Chief Content Officer”i olarak görev yapmaktadır.
Bajara, Netflix’in en önemli yöneticilerinden biri olarak tanımlanmaktadır.
