Amerikan İş Dünyasını Anlamak – 11

Larry Ellison (d.17.8.1944), Bob Miner (23.11.1941- 11.11.1994) ,Edward Oates (d.1946) (Oracle Corporation)
22 Mart 2024’te önceki adı “Software Development Labs” olan ve 1977’de kurulan Oracle Corporation’ın piyasa değeri 351.23 milyar dolar, hisse fiyatı 127.79 dolardı. Ortak CEO’luğunu Safra A.Catz’ın yaptığı ve Teknololoji Sektör’ünün Bilgisayar Endüstrisi bölümünde yer alan Oracle iş dünyası için bilgisayar yazılımları uygulamaları yapan global bir şirket ve global bir markadır. Şirket, Oracle Database Software,  Relational Database Management Systems ve Solaris ve Java Computer  Systems  ve Software konularında  bütün dünyada önde olan bir şirkettir. 2010 yılında Sun Microsystems şirketini satın alarak Solaris ve Java sistemlerine sahip olan Oracle, 1977 yılında California’da Redwood Shores’da Larry Ellison (d.17.8.1944), Bob Miner (23.12. 1941 – 11.11.1994) ve Ed Oates (d.1946) tarafından kurulmuştur ve 2023 yılı sonu itibariyle 164.000 kişi çalıştırmaktadır. 29 Şubat 2024’te biten bir yıllık dönemde Oracle’ın satış geliri bir önceki yıla göre  % 9.49 artarak 52.510 milyar dolara ve net karı 8.5 milyar dolara ulaşmıştır. Microsoft, SAP, Salesforce,  IBM, ve Amazon Web, Oracle’in önemli büyük rakipleri arasındadır.
Bob Miner, American Electronics  şirketinde bilgisayar programlayıcısı – yazılım – uzmanı olarak çalışıyordu. Ed Oates, aynı şirket Ampex’te Larry Ellison’un müdürü idi. O sırada   İngiltere doğumlu,  bilgisayar konusunda bilim adamı olan, matematikçi Edgar F. Codd’ın (19.8.1923 -18 .4. 2003 ) yazdığı “relational database model”inin  çerçevesini kapsayan bir yazı bu üç arkadaşın dikkatini çekti. Büyük miktarda verinin etkin şekilde depolanması, saklanması ve gerektiğinde, hızla o veriye ulaşılmasını kapsayan bu sistemin ticari amaçla kullanılabileceğine karar verdiler. Üçlü gurup Codd’ın  veri yönetimi – data management – teorisine dayanarak bir program geliştirmeye ve bunu pazarlamaya başladılar. Kısa zamanda popüler olan SQL – Structured Query Language- isimli ilk ticari relational database programını yaptılar. Bu programı, ABD hava Kuvvetleri’nin,  Dayton, Ohio’daki Wright – Patterson Hava Üstü, ilk kez kullandı. 
1982’de şirketin adı Oracle olarak yenilendi. Şirket konusunda yaratıcılık ve pazarlama tekniği açısından büyük bir başarı gösterdi. 1980’lerde hızla büyüdü. 1986’da ilk kez halka açıldı. 1987’de “database management” konusunda dünyanın en büyük şirketi haline geldi. Şirket kendi alanına ve  konusuna  giren çeşitli şirketleri satın alarak  ve  doğal olarak   büyüdü. Satın aldığı şirketler arasında PeopleSoft (2005), Siegel (2006), BEA (2008), Sun Microsystems (2010) ve NetSuite (2016) gibi büyük şirketler de bulunmaktaydı. ( Marc Hall; http://www. Britannica .com/topic/Oracle- corporation – 25.3. 2024 )
1990’lı yıllarda Oracle’ın gelirleri tatmin edici değildi.Database piyasasında , şirket  güçlü bir rekabetle karşılaşmıştı. CEO Ellison’un  Network Computer(NC) ile başlatdığı strateji yürümedi ve Microsoft  “Windows Operating System” ile iş aleminin desktop bilgisayar kullanımında en önde rol oynamaya devam etti. Fakat, Oracle “İnternet” alanında  World Wide Web (WWW)  teknolojisine uyarlı olarak çıkardığı ürünlerle büyümeyi sürdürdü. Database teknolojisinde lider olan Oracle, farklı operating sistem ve  mainframe’den microcomputer’s kadar çok çeşitli bilgisayarlar için yazılım versiyonları geliştirdi. Sun Microsystem’i satın alarak yalnız Java dilinin sahibi olmadı, aynı zamanda Solaris operating sistemini de kazandı. Sun’ın 2008’de bir milyar dolara satınaldığı Open -source database MySQL  de Oracle’in sahipliğine geçti.
Database  – veritabanı – kavramı, özellikle çok çabuk şekilde araştırılması mümkün olan ve geri çağrılabilen organize edilmiş veri -data – ve bilgi -information – koleksiyonu anlamında kullanılmaktadır. Depolanan bilgi, çeşitli data – processing   – veri – işlem- operasyonları ile korunabilir, geri çağrılabilir, düzeltilebilir ya da elimine edilebilir. Gelen taleplere göre Database Management System (DBMS)- Veritabanı Yönetim Sistemi- aranan gerekli bilgiyi kısa bir süre içinde bulur ve çıkarır. Bir veritabanı bir dosya yada bir dosyalar gurubu olarak depolanır. Bu dosyalardaki bilgiler bir ya da birden fazla konuya göre tasnif edilir. Her konu bilgi depolamanın bir ünitesidir.
Bloomberg Milyarderler İndex’ine göre  tahmini 130 milyar dolar serveti ile dünyanın en zengin sekizinci kişisi olan, Oracle şirketinin üç kurucusundan biri olan 17.8.1944’te New York’ta doğan Lawrence Joseph Ellison, University of Illinois ve University of Chicago’da okumuş fakat, bu üniversitelerden mezun olmamıştır. Illinois’da iken “yılın bilim öğrencisi” seçilmiştir. Orada ikinci yılında iken annesi öldüğünden okulu terketmiş, daha sonra bir dönem University of Chicago’da fizik, matematik ve bilgisayar konusunda eğitim gördükten  sonra California, Berkeley’de bilgisayar yazılımcısı olarak hayata atılmıştır. 
1967 – 1974 arasında Adda Quinn, 1977 -1978 arasında Nancy Wheeler Jenkins,   1983 – 1986 arasında Barbara Boothe ve 2000 -2010 arasında Melanie Craft’la evli olan Ellison’ın  David ve Megan isimli iki çocuğu bulunmaktadır.
Ellison’ın, evli olmayan  biyolojik annesi Yahudi Florence Spellman, Ellison dokuz aylık iken zaturriyeye yakalanınca , onu teyzesi ve dayısına evlatlık olarak verdi.  Ellison’ın biyolojik babası ABD Hava Kuvvetleri’nde  Amerikan – İtalyan kökenli bir pilottu. Ellison biyolojik annesiyle 48 yaşında iken buluştu. Üvey baba  Louis Ellison ABD’e giriş noktası olan Ellis Island’a atfen Ellison soyadını almış bir devlet memuruydu ve Ellison’ı fazla desteklemeyen, üvey anne Lillian Spellman Ellison  ise cana yakın  ve ona sevgi gösteren biriydi. Aile Chicago’nun South Shore kasabasında  orta sınıf bir  hayat yaşadı. Baba Ellison Chicago’da gayrimenkul işine girdi, para kazandı fakat, “Great Depression’da hepsini kaybetti. Ellison, “Reform Jewish”  geleneğine göre yetişti  ve sinagoga ailesiyle düzenli olarak devam etti.  Din konusunda şüpheciydi. On üç yaşına geldiğinde kendisine “bar mitzvah” töreni yapılmasını red etmişti. Yahudi dogmalarına  karşı olduğunu söyleyen Ellison İsrail’e duyduğu yakınlığın dinden dolayı değil fakat, teknoloji sektöründeki yaratıcı ruha sahip olmasından dolayı olduğunu belirtir (Matthew Symonds; Larry Ellison , Simon & Schuster, New York ,2003,)
1970’lerin başında  Amdahl Corp.’da çalışmaya başlayan Ellison daha sonra Ampex şirketine geçmiş  ve orada CIA’ye ait veritabanı  hazırlanmasını içeren projelerde çalışmış ve onlara “Oracle” adını vermişti. Edgar F. Codd’ın “A Relational Model of Data for Large Shared Data Banks” başlıklı yazısından etkilenerek 1977’de Software Development Laboratories firmasını, iki arkadaşıyla, 1200 doları kendine ait olan  2000 dolar sermaye ile  kurmuştu. 1979’da şirketin adı “Relational Software Inc.’’e dönüştü ve piyasaya Oracle Database, Oracle version 2 diye sunuldu. Oracle version 1 hiçbir zaman olmamıştı.1983’te şirketin yeni ismi “Oracle Systems Corporation” oldu. 1990’ a kadar hızla büyüyen firma 1990’da önemli bir ekonomik krizle karşılaşınca  % 10 oranında 400 personeli işten çıkardı ve Ellison bu krize sebep olan pazarlama hatasını “büyük bir hata” olarak nitelendirdi.  1994 yılına kadar süren dönemdeki şirket yönetimi sırasında, Ernst and Young yılın girişimcisi programında Ellison, yılın Yüksek Teknoloji  ödülünü aldı. 2005’te Ellison’a Oracle 6.5 milyon dolar, 2007’de 61,180,524 dolar, 2008’de 84,598,700 dolar,  2009’da 56.8 milyon dolar ödeme yaptı. 2006’da Forbes dergisi onu en zengin Kaliforniyalı ilan etti. 2 Temmuz 2009’da Oracle Sun Microsystems’i satın alacağını ilan etti  Avrupa Birliği,  Sun’ın sahip olduğu varlıkların iyi kullanılması ve yeni ürünlerin yaratılması koşuluyla bu birleşmeyi onayladı.
2010 yılı Mart’ında  28 milyar dolar varlığıyla Ellison, Forbes milyarderler listesinde dünyada altıncı ve ABD’de üçüncü en zengin kişi ilan edildi.  The Wall Street Journal de son on yılda, 1.84 milyar dolar geliri ile onu ABD’nin çok kazanan yöneticisi  ilan etti. Ellison bu durumunu sürekli olarak korudu. Ellison Oracle’ın % 42.9 hissesine sahip olmanın yanısıra Salesforce.com, NetSuite, Quark Biotechnology Inc ve Astex Pharmaceuticals şirketlerinde de hatırı sayılır miktarda hisse sahibidir. Ellison 18 Eylül 2014’te, arkadaşı, 2010’da Hewlett – Packard’ın CEO’luğundan atılmış Mark Hurd’u Oracle’ın CEO’luğuna atadı.  Ayrıca eskiden CFO olan Safra Catz’ı da CEO’luğa getirdi. Kendisi de şirketin Executive Chairman’ ı ve Teknoloji Şefi oldu.
Kasım 2016’da Oracle NetSuite’i 9.3 milyar dolara satın aldı. Ellison NetSuite’in % 35’ine sahip olduğundan bu operasyon sonucu 3.5 milyar dolar kazandı. 2018 Haziran’ında Forbes’e göre 54.5 milyar dolar servet sahibi idi. 2018’inde Ellison 3 milyon Tesla hissesi satın alınca Tesla İnc’in yönetim kurulu direktörlerinden biri oldu.
Bir çok egzotik arabası olan Ellison aynı zamanda yat sahibidir.  Yat takımı Oracle Team USA’nin tam destekçisidir. O, 2019’da Russell Coutts ile birlikte SailGP International yarış serisini başlatmıştı ve beş yıl seriyi, kendi kendine mali olarak yeterli oluncaya kadar,  desteklemişti. Lisanslı pilot olan Ellison çeşitli uçaklara da sahiptir. Bunlar arasında iki askeri jet de vardır. Bir çok gayri menkul sahibi olan Ellison’un 110 milyon dolar biçilen California Woodside’da içinde on bin metrekarelik gölü bulunan bir malikanesi bulunmaktadır. 1000 dönümlük California Rancho Mirage’da 42.9 milyon dolara satın aldığı Procupine Creek Estate ve özel golf alanı ve ayrıca Florida tarihinin en pahalı 88 dönümlük, Manalapan’daki  173 milyon dolar ödediği arazi bunlar arasındadır.
2004 yılında Forbes’e göre Ellison 151,092, 103 dolar bağışta bulunmuştur. Ellison 2010 yılı Ağustos’unda “The Giving Pledge”e katılan varlıklarının önemli bir bölümünü hibe eden  40 milyarderden biridir. Yaptığı diğer bağışlar arasında 2016 yılı Mayıs’ında University of Southern California’ya kanser araştırması için verdiği 200 milyon dolar, The Friends of the Israel  Defense Forces 2014’te 10 milyon dolar ve 2017’de 16.6 milyon dolar bulunmaktadır.
Oracle’ın kurucu ortağı olan, İllinois’nın Cicero kasabasında doğan  Bob Miner – Robert Nimrod Miner (23.12.1941 – 11.11.1994)- doğulu bir aileden gelmektedir. Miner’ın ailesi İran’ın Batı Azerbeycan bölgesinde Ada isimli bir köyden gelmektedir.1920’de ABD’e göç eden ailenin Bob beşinci çocuğudur. 1941doğumlu Bob 1963 yılında University of Illinois’den matematik alanında BA derecesiyle mezun olmuştur.
1977’de Bob , Ampex şirketinde Larry Ellison’un  müdürü iken Software Development Laboratories firmasını  arkadaşları Ed Oates ve Bruce Scott’la kurmuş, Larry onlara aylar sonra katılmıştır. Ed Oates, Codd’ın the relational model for database management yazısını Miner ve Ellison’a tanıtmış, IBM bu konuda ticari bir fırsat görmekte geçikmiş ve Miner ve Ellison  bu fırsatı IBM’den önce değerlendirmiştir.
Oracle’ın ilk zamanlarında Bob Miner lider mühendis olarak Oracle Version 3’ün hemen hemen tamamını kendi başına programlamıştır. Larry ve Bob’ın yönetim biçimi biribirinden farklıydı. Larry mühendisleri  sonuna kadar çalışmaya zorlayan bir tutuma sahipti. Bob gece yarılarına kadar çalışmanın yanlış olduğuna inanıyordu, Larry’s göre Bob  şirketten çok çalışanlara sâdıktı (Mike Wilson ; The Difference Between God and Larry Ellison: Inside Oracle Corporation, Harper Collins , New York, 2003)
Asbestostan kaynaklanan nadir bir akciğer kanserine 1993’te yakalanan Bob, 52 yaşında 11.11.1994 ‘de bu dünyadan ayrıldı. Eşi Mary ve Nicola, Justine ve Luke isimli üç çocuğunu geride bıraktı. Eşi Mary, Oakville Ranch Vineyard’ın kurucusu ve sahibidir. Kızı Nicola yazar  Robert Mailer ile evlidir. Miner ailesi San Francisco’daki bir çok sanat ve eğitim kurumlarına bağışta bulunmuştur. SFJAZZ Center’deki salona, Bob Miner’ a atfen Miner adı verilmiştir. Miner ailesinin net varlığı  2014 yılında 1.1 milyar dolar olarak hesaplanmıştır. 1994’te Bob öldüğünde  Oracle şirketindeki hissesinin değeri 600 milyon dolardı (https://www.forbes.com/profile/ miner/ – 30.3.2024)
Larry Ellison ve Bob Miner’la birlikte Oracle’ı kuran Edward Oates(d.1946)  San Jose State University’den Matematikten BA derecesi aldıktan sonra Singer’de ve ABD kara Kuvvetleri  “Personnel İnformatıon Systems Command” de ve Ampex ve Memorex’te çalışmış, daha sonra Oracle’ın kurucu ortağı olmuştur. 14 Mart 2024 ‘de Oates’ın net varlığı Britanicca.com’a göre 40 milyar dolardır. 
Ed 1996’da Oracle’dan emekli oldu. Emekli olduktan sonra,1996’da – high – end home theater store – Audible Difference’i satınalmış Steve Jobs ve Larry Ellison gibi müşteriler edindikten sonra onu 1999’da satmıştı. San Francisco Zoological Society ve San Jose State University’nin Tower Foundation’ın ve  büyük bir data analiz şirketi olan Auguri Corp.’un yönetim kurullarında direktör olan Ed kayağa ve HO ölçeğinde model  demiryolu yapmağa meraklıdır. Boş zamanında  Woodside Priory School’un tiyatrosundaki video işlerini yapmakta ve gitar çalmaktadır. İyi bir gitaristtir.
Ed Oates, 2011 yılında San Jose state University’de yaptığı bir konuşmada “Şirket 10,000 çalışana ulaşınca şirketten ayrılacağımı Larry’e söylemiştim. 20,000 çalışan olunca ayrıldım” demişti ve devam etmişti “Larry Oracle’ı kurarken masaya chutzpahı – aklına geleni çekinmeden söyleme, kendine güvenme , korkmama  ve alışılan normlara aldırmama -, Bob Miner teknik sihirbazlık, ben de proje yönetimini ve bilgisayarların nasıl çalıştığı bilgisini getirdim. Fakat hiç birimizin ticari geçmişi yoktu. Pazarlamadan habersizdik. Bir büyük organizasyonunu yönetme yeteneğimiz yoktu. Yaparak öğrendik’’
Bruce Scott da Oracle’ın kurucularından sayılırsa da o kurucu değil şirketin üç çalışan ortağından sonra ilk işe aldığı kişidir, Oracle’ın ilk üç versiyonunun yaratılmasında yer almıştır. İlk beş yıl orada çalışmıştır. Daha sonra 1982 bir başka eski Oracle çalışanı ile, adı sonra Centura Software’e dönüşen  Gupta Technologies firmasını kurmuştur.