İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin ölümünün ardından İran’ın özellikle Ortadoğu politikalarında bir değişiklik olup olmayacağı dünya kamuoyu tarafından en çok tartışılan konu olmaya devam ediyor. Emekli Büyükelçi Onur Öymen, İran’da meydana gelen kazanın ardından dünya kamuoyunda çok şey söylendiğini ancak her şeyin söylenmediğini belirterek, “İran’da Cumhurbaşkanı Reisi’nin ölümünün sonrasında birçok şey içinden geçtiğimiz süreçte tartışılıyor. Bu tartışmalar İran’ın politikalarında bir değişiklik olup olmayacağı üzerine yoğunlaşmış durumda. Ancak İran’ın politikalarında Reisi’nin ölümünün ardından köklü bir değişiklik beklenmemeli. Aynı şekilde başta ABD ve İsrail olmak üzere batılı ülkelerin İran’a bakış açılarında da bir değişiklik beklenmemeli. Türkiye ise bu süreçte Ortadoğu politikalarında ilkeli bir uluslararası politikayı terk etmemeli” dedi.
İran’da Cumhurbaşkanı Reisi’nin ölümünün ardından yapılacak seçimlerle birlikte yeni Cumhurbaşkanın belirleneceğini ancak İran’ın politikalarında yeni bir dönemin açılacağının beklenmesinin gerçekçi olmayacağını kaydeden Öymen, şunları söyledi: “ Bir kere şunu söylemek gerekiyor. Reisi’nin bulunduğu helikopterin düşmesinin ardından çok şey söylendi ancak her şey söylenmedi. Reisi’nin hayatını kaybettiği helikopter kazasını dikkate alarak ifade edecek olursak Cumhurbaşkanının böyle bir helikoptere binmesi doğru muydu? Bu gibi soruları dikkate alarak yapacağımız yorumlar sonucunda kazanın bile olup olmadığı hala tartışılıyor. Bu konunun daha çok tartışılacağı da ortada. Ancak İran’da Reisi’nin ölümünün ardından seçilecek Cumhurbaşkanı ile birlikte İran’ın politikalarında köklü bir değişiklik beklenmemesi kanısındayım. Aynı şekilde dünyada özellikle ABD ve İsrail başta olmak üzere batılı ülkelerin İran’a yönelik politikalarında da köklü bir değişiklik beklenmemeli. Reisi’nin yerine seçilecek Cumhurbaşkanı ile birlikte köklü bir politika değişikliği olacağına yönelik genel bir emare de görünmüyor. Bu nedenle İran’da bir değişiklik olmaz. Genel olarak Ortadoğu’ya da baktığımızda bu nedenle bölgesel politika ve uluslararası ilişkiler bağlamında çok büyük değişiklik olacağına ilişkin bir yorum yapmak şu anda erken olur. Ortadoğu zeminin kaygan olduğu bir yer. Bu nedenle dengeler çabuk değişiyor. Ancak İran’da cumhurbaşkanı değişiminin İran’ın bugüne kadar izlediği politikalarda köklü bir değişiklik yapacağını beklemek gerçekçi görünmüyor.”
Ortadoğu’yu son günlerde en çok etkileyen konulardan birinin de İsrail’in Hamas’a yönelik operasyonlar olduğunu belirten Öymen, “ İsrail’in operasyonlarına yönelik olarak tepkiler gün geçtikçe daha da yükseliyor. ABD bile İsrail’in izlediği politikalardan duyduğu rahatsızlığı gizlemedi. Ancak operasyonların önüne ne zaman geçilecek? Şu ana kadar İsrail’in gerçekleştirdiği operasyonlar nedeniyle 35 bin kişi hayatını kaybetti, bu operasyonların son bulması için 100 bin kişinin mi ölmesi gerekiyor? Uluslararası toplumun İsrail’e yönelik olarak harekete geçmesi için böyle bir tablonun mu ortaya çıkması gerekiyor? Bu sorular ortada dururken bir başka konuda İsrail’in iç politika süreçlerinde yaşanan tartışmalar ve belirsizlik. Burada İsrail Başbakanı Netanyahu görevden ayrılır mı? Netanyahu’nun görevi bırakmasının ardından yeni gelecek olan yönetim nasıl bir tavır içeresine girer elbette önümüzdeki günlerde ele alınacak konular. İsrail’in operasyonlarında ortaya çıkan tablo ortada” diye konuştu.
Türkiye’nin her zaman olduğu gibi ilkeli bir uluslararası politika çizgisini sürdürmesi gerektiğini vurgulayan Öymen, “ Türkiye her zaman ilkeli bir uluslararası politika izlemeli. Sadece tek bir ülkeye karşı değil genel olarak bu politika tarzını benimsemeli. İran, İsrail, Suriye, Rusya aynı zamanda komşu ülkelere yönelik politikalarında ülkelerin egemenliğine, toprak bütünlüğüne saygı çerçevesinde uluslararası hukuka saygı kapsamında yine insan haklarına olan saygı noktasında, uluslararası mahkemelerin kararlarına uygunluk içeresinde ilkeli bir politika izlemeli. Eğer konjonktüre göre politika belirlerseniz elde edeceğiniz sonuçlar olumlu olmayabilir, konjonktürün getirdiği çerçevede olur” ifadelerini kullandı.
