Türk medyasının en prestijli fotoğraf ödülleri ‘Yılın Basın Fotoğrafları’na geçtiğimiz yıl yaşanan 6 Şubat depreminden fotoğraflar damga vurdu. Türkiye Foto Muhabirleri Derneği’nin 39 yıldır düzenlediği, Türkiye’nin aralıksız gerçekleşen en eski fotoğraf organizasyonunda Yılın Basın Fotoğrafları depremin yıl dönümünde açıklandı. Yarışmada Yılın Basın Fotoğrafı Ödülü, enkaz altında kalan kızının elini tutan baba fotoğrafıyla AFP Foto Muhabiri Adem Altan’a verildi.
YÜZYILIN FELAKETİ DAMGA VURDUYılın Basın Fotoğrafları Yarışması’na bu yıl 2023 yılında yaşanan olaylardan yaklaşık 6 bin fotoğraf katıldı. Yarışmada, 7 kategoride 21 fotoğraf ve 6 fotoğraf serisi ödüle layık görüldü. Organizasyonda, 6 Şubat’ta yaşanan ve 50 binden fazla insanımızın hayatını kaybettiği 100 yılın felaketinde çekilen 10 fotoğraf ve 3 fotoğraf serisi, toplam 13 ödül aldı. 29 gazetecinin de can verdiği depremde AFP Foto Muhabiri Adem Altan’ın çektiği, Kahramanmaraş’ta 109 kişinin hayatını kaybettiği Ebrar Sitesi’nde enkaz altında kalan 15 yaşındaki kızı Irmak’ın elini tutan baba Mesut Hançer’in karesine Yılın Basın Fotoğrafı ödülü verildi. Altan, dünyada da yankı uyandıran bu karesiyle Deprem Kategorisi’nde de birincilik ödülünü aldı.
ONUR ÖDÜLÜ BOZDEMİR’ETürkiye Foto Muhabirleri Derneği’nin uluslararası sergilerle dünya başkentlerine taşıdığı Türkiye Güzellikleri Fotoğraf Ödülleri’nde ise 2 kategoride 9 fotoğraf ödüle layık görüldü. Gençlerin fotoğrafa özendirilmesi amacı ile 25 yaş altı lise ve üniversite öğrencilerine yönelik 5.’si düzenlenen Ara Güler Özendirme Ödülünü Marmara Üniversitesi’nden Mert Nazım Engin ve Mersin Üniversitesi’nden Hilmi Çoban aldı. Türkiye Foto Muhabirleri Derneği’nin, her yıl bir usta isme verdiği Yaşam Boyu Onur Ödülü ise bu yıl mesleğe olan katkıları sebebiyle usta isim Mustafa Bozdemir’e verildi. Bozdemir, 1983 yılında Erzurum’da yaşanan 7.1 büyüklüğündeki depremin ardından Koyunören Köyü’nde çektiği ve Hürriyet gazetesinde yayınlanan fotoğrafla, 1984 yılında dünyanın en önemli basın fotoğrafçılığı ödülü sayılan “World Press Photo” ödülünü kazanan ilk Türk foto muhabiri olmuştu. Dernek, Yaşam Boyu Onur Ödülü’ne bu yıl deprem coğrafyasında yaşadığımızı hatırlatmak adına fotoğrafıyla deprem gerçeğini dünyaya duyuran Mustafa Bozdemir’in layık görüldüğünü açıkladı.
FİLENİN SULTANLARI FOTOĞRAFIYLA ÖZEL ÖDÜLSpor Toto Yılın Spor Fotoğrafı Kategorisi’nde Gençlik ve Spor Bakanlığı’ndan Ahmet İzgi’nin 2023 CEV Avrupa Şampiyonası’nın finalinde Sırbistan’ı 3-2 yenerek tarihinde ilk kez şampiyon olan A Milli Kadın Voleybol Takımı’nın sevinç fotoğrafı ödüle layık görüldü. Ahmet İzgi, kadın millilerimizin bu maçında çektiği Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak ve Türkiye Voleybol Federasyonu Başkanı Mehmet Akif Üstündağ’ın büyük sevinç yaşadığı fotoğrafıyla da Spor Toto Özel Ödülünü kazandı. AB Deprem Özel Ödülü ise depremin yerle bir ettiği Hatay’da, ünlü Fransız arazi sanatçısı Saype’nin enkaz üzerine çizdiği tutuşan eller fotoğrafıyla Ümraniye Belediyesi’nden Nurettin Boydak’a verildi. Sosyal Gelişim ve Dayanışma Derneği (SGDD/ASAM) Özel Ödülü, Hatay’da deprem felaketinden 142 gün sonra konteyner kentte evlenen Caner Can Özkan ve Hamide Büşra Çağlar çiftinin fotoğrafıyla Milliyet gazetesinden Uğur Yıldırım’a verildi.
100. YILA ÖZEL ÖDÜLAmatör ve profesyonel tüm fotoğrafçıların katılımına açık olan Türkiye Güzellikleri 2024 Ödülleri’nde ise İsmail Serhat Şahin’in Kocaeli’nin Gölcük ilçesinde denize ağ bırakan balıkçılar fotoğrafı birinci oldu. Gökyüzünden Türkiye Güzellikleri’nde ise Emrullah Akgün’ün Afyonkarahisar Kalesi’nin sisler arasındaki fotoğrafı birincilik aldı. TBMM 100. Yıl Jüri Özel Ödülü, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü kuruluş yıl dönümüne özel olarak İstanbul’da çektiği Cumhuriyet Bayramı kutlamalarından fotoğrafları ile Ahmet Turan Kural’ın oldu. ASKA Özel Ödülü ise Emrah Kalkan’ın sisler altında Kız Kulesi ve önünden geçip giden balıkçı teknesi fotoğrafına verildi. Yılın Basın Fotoğrafları’nda “Sıfır Atık Projesi”nde farkındalığa destek olmak amacı ile bu yıl beşincisi verilen “Sıfır Atık Özel Ödülü” Tolga İldun’un çektiği çevre fotoğrafına verildi.38 YILLIK BİRİKİM VE DEĞERLENDİRMETürkiye Foto Muhabirleri Derneği Başkanı Rıza Özel ise “Bir olayı fotoğraflarla anlatmak ancak yakın tanıklıkla, orada bulunup deklanşöre basmakla yapılabilir. Bu yüzden foto muhabirleri tanıklıklarını, bu acıları kemiklerine kadar hissederek yaşar. Hiçbir olay, deprem, savaş, acı, aynı değildir. Hiçbiri birbirine benzemez ama 6 Şubat ve ardından yaşanan depremler, birçok meslektaşım için tarihi bir dönüm noktası oldu. Dünyanın tanık olduğu en büyük felaketlerden biriydi yaşadığımız. 50 binden fazla canımızı ve 29 gazeteci meslektaşımızı kaybettik. Yılın Basın Fotoğrafları jürisi de değerlendirmesinde bunu göz önünde bulundurarak deprem coğrafyasında yaşadığımızı hatırlatmak amacıyla 2024 ödüllerini daha çok deprem özelinde değerlendirdi. Tarihe görsel belge taşımanın en büyük amacı, o fotoğraf karelerine bakan insanların yaşanan acılardan ders çıkarmasıdır. Deprem gerçeğini unutturmamak adına bu yarışmada ödül alan kareleri sergilerle ve basılı yayınlarla kalıcı birer esere dönüştüreceğiz” diye konuştu.
YILIN BASIN FOTOĞRAFI ÖDÜLÜNÜ KAZANAN ADEM ALTAN KİMDİR?Foto muhabirliğine 1982 yılında Flaş Ankara’da başlayan Adem Altan, Nokta Dergisi, Radikal Gazetesi ve Sözcü Gazetesi’nin ardından Fransız AFP ajansında çalışmaya başladı. Farklı dönemlerde Türkiye Foto Muhabirleri Derneği yönetiminde de başarıyla görev yapan, basın fotoğrafçılığı alanında çok sayıda ödül sahibi Altan, evli ve 2 çocuk babası.
YILIN BASIN FOTOĞRAFININ HİKAYESİAFP Foto Muhabiri Adem Altan, depremde çektiği ödül alan fotoğrafının hikayesini şu sözlerle aktardı:“Kahramanmaraş’ta depremin ikinci günü Ebrar Sitesi’nde yıkılmış binalar arasında dolaşırken gördüm Mesut Hançer’i. İnsanlar yıkılan binanın enkazında kendi imkanlarıyla yakınlarını ararken, bir kişi enkazın arasında yere çökmüş oturuyordu. Dikkatimi çekti. Biraz dikkatli bakınca oturduğu yerde bir eli tuttuğunu gördüm. Fotoğrafını çekmeye başladım. Ben fotoğraf çekerken gözleriyle de beni takip ediyordu. ‘Çek çocuğumun fotoğrafını çek’ diye seslendi. Tuttuğu eli bırakıp bana yatakta yatarken kolonun altında kalan çocuğunun başını okşayarak cansız bedenini gösterdi. Sonra bıraktığı eli tekrar tuttu. O elin evladının eli olduğunu o zaman anladım. Çok üzülmüştüm. ‘Dayanılmaz bir acı. Ne büyük acı’ diyordum içimden. Gözlerim doldu… Ama işimi de yapmalı, fotoğraf çekmeliydim. Yeteri kadar fotoğraf çektikten sonra ismini sordum. Zor konuşuyordu. Titrek bir sesle, ‘Mesut Hançer’ dedi. Sonra çocuğunun ismini sordum. ‘Kızım’ dedi ‘Irmak…’ Aramızda 20-25 metre kadar mesafe vardı. O nedenle de fazla konuşamadım.Yaklaşık 3 saat kadar orada kaldım. İnsanlar enkaz içerisinde yakınlarını ararken baba Mesut Hançer çaresizce oturmuş hala kızı Irmak’ın elini tutuyordu. Yaklaşık 3 saat kadar orada bekledim Gelip Irmak’ı çıkartırlar diye. Ancak ben oradayken kimse gelmedi. Arama kurtarma ekiplerinin önceliği canlıydı…”
YAŞAM BOYU ONUR ÖDÜLÜ’NÜ ALAN MUSTAFA BOZDEMİR KİMDİR?1947 yılında Ankara’da doğan Mustafa Bozdemir, gazetecilik mesleğine henüz 18 yaşındayken Ankara Rüzgarlı Sokak’ta Ulus Gazetesi’nde başladı. Sırasıyla Vatan, Adalet, Barış, Bugün, Günaydın ve Hürriyet gazetelerinde foto muhabiri, muhabir ve sayfa sekreteri olarak görev yaptı. 1975 yılında, o dönemde Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Fakültesi’ne bağlı olan, Basın-Yayın Yüksekokulu’ndan mezun oldu. Bozdemir, 1984 yılında Hürriyet gazetesinde foto muhabiri olarak çalışırken alanının en prestijli ödüllerinden olan Word Press Photo ödülünü kazanan ilk Türk oldu. Mustafa Bozdemir, Türkiye Foto Muhabirleri Derneği, Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Spor Yazarları Derneği ve Parlamento Muhabirleri Derneği üyesidir.
1983 YILINDA ÇEKİLEN ÖDÜLLÜ DEPREM FOTOĞRAFIMustafa Bozdemir, 1984 yılında World Press Photo ödülü kazanan ilk Türk foto muhabiri oldu. Bozdemir’in ödül kazanan fotoğrafı ise 1983 yılında 7.1 büyüklüğündeki Erzurum depreminde çekilmişti. Bozdemir bu ödülü, 147 köyü yerle bir eden ve bin 336 kişinin hayatını kaybettiği depremde Koyunören Köyü’nde yaşayan Kezban Özer’in yıkılan evin enkazından çıkarılan çocuklarının cansız bedeni önünde yas tuttuğu fotoğrafıyla kazanmıştı.
YILIN BASIN FOTOĞRAFLARI 2024 JÜRİSİ:Yılın Basın Fotoğrafları Jüri Başkanı: Foto Muhabiri Coşkun ARALJüri Üyeleri: Depo Photos Yayın Yönetmeni Tolga Adanalı, Fanatik Gazetesi Foto Muhabiri Murat Akbaş, İhlas Haber Ajansı Genel Koordinatörü İrfan Altıkardeş, Foto Muhabiri ve Öğretim Görevlisi Ercan Arslan, Reuters Foto Muhabiri Ümit Bektaş, Getty Images Kuzey Afrika ve Ortadoğu Fotoğraf Editörü Chris McGrath, AP Türkiye Fotoğraf Editörü Francisco Seco, Foto Muhabiri Mustafa Seven, TFMD Yönetim Kurulu üyesi Bülent UzunÖzel Jüriler: AB Türkiye Delegasyonu Basın Müşaviri Miray Akdağ, SGDD-ASAM Kurumsal İletişim Koordinatörü Murat Koralp, TBMM Basın Müşavirliği Temsilcisi Mustafa Şankazan