Siyasetçi ve eğitimci Nafi Atuf Kansu’yu bugün köşemde ağırlayacağım. Nafi Atuf Kansu, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Milli Eğitim Bakanlığı Müsteşarıdır. Türkiye’de cumhuriyetin ilk yıllarında milli eğitim sisteminin kurulması ve geliştirilmesindeki emekleri ile hatırlanır. III., IV. ve V. dönem TBMM’de Erzurum, VI. dönemde Giresun, VII. ve VIII. dönemlerde ise Kırklareli milletvekili olarak aralıksız 22 yıl mecliste görev yaptı. 1944-1947 yılları arasında CHP genel sekreteri idi.
1890 yılında Mekke’de doğdu. Babası doktor Aziz Emin Paşa, annesi Emine Florya Hanım’dır. Mekke Emirliği Tabibi olan Aziz Emin Paşa ile Çerkesya’da doğup İstanbul’da saraya, oradan da “isyan çıkardı” gerekçesiyle Mekke’ye gönderilmiş Emine Florya Hanım’ın ilk çocuğu idi. Nafi Atuf’tan sonra Müşfika, Saibe ve Şevket isimli kardeşleri doğdu.
Naif Atuf ilk, orta ve lise tahsilini Edirne’de tamamladı. Edirne Mülki İdadisinden 1906 yılında mezun olduktan sonra İstanbul’da Mülkiye Mektebi’nin (Siyasal Bilgiler Fakültesi) sınavını kazandı. Mülkiye Mektebi’nde eğtim gördüğü dönemde batılı düşünürleri, yurt dışında ortaya çıkan siyasi akımları tanıdı. Girişkenlik eğitim akımı ile ilgilendi ve İngiliz eğitim sistemini savundu. Edmond Demolins, Tolstoy, Prens Sabahattin Bey ve Mustafa Satı Bey onun fikir hayatını etkiledi. Mülkiye’yi 1910 yılında pekiyi derece ile bitirdi.
1927 seçimleri sırasında siyasete geçti. Aralıksız 22 yıl TBMM’de mebusluk yaptı. 1927-1939 yılları arasında 3., 4. ve 5. dönemlerde Erzurum, 6. dönemde Giresun ve 7. ve 8. dönemlerde ise Kırklareli’nden milletvekili olarak Meclis çalışmalarına katılmıştır.
TBMM tarafından Nafi Atuf Kansu’ya 1927 yılında “Mücadele-i Milliyede asari hamaset ve fedakarisinden” dolayı İstiklal Madalyası verildi. 1934’te Soyadı Kanunu çıktığında o ve ailesi soyadı olarak Doğu Asya’daki Kansu eyaletinin isminden esinlenerek “Kansu” soyadını almak istedi. Soyadlarını bizzat Atatürk ‘ün 3 Şubat 1934 tarihli el yazısı ve imzasını taşıyan belge ile aldılar.
1938-1947 yıllarında CHP Parti Yönetim Kurulu üyesi olan Kansu, 1944-1947 yılları arasında CHP Genel Sekreterliği Yardımcılığı ve Genel Sekreterlik görevlerinde bulundu. Sağlık sorunları yüzünden parti genel sekreterliği görevini Hilmi Uran’a bıraktı.
Geçirdiği kalp krizi sonucu 28 Ekim 1949 tarihinde, 59 yaşında iken Ankara’da ölmüştür. Cenazesi 30 Ekim 1949 günü yapılan resmi törenle Cebeci Asri Mezarlığı’nda defnedildi. Aralıksız 22 yıl milletvekilliği yaptığı TBMM’de 7 Kasım 1949 günü saygı duruşu ile anıldı.
