Ekonomistler ne diyor ?

Enflasyon tüm tartışmaların üzerinde yer almaya devam ediyor. AA, Bloomberg, Reuters ve Merkez Bankası, 5 Şubatta açıklanacak olan 2024’ün ilk ayına ait enflasyon rakamına ilişkin ekonomistler arasında yapılan anket sonuçlarını açıkladılar.
 AA Finans’ın ocak enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 14 ekonomistin katılımıyla gerçekleştirildi.  Buna göre, ekonomistlerin ocak ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 6,84 olarak belirlendi. 
–  Ankete katılan ekonomistlere göre ocak ayı için enflasyon beklentileri en düşük yüzde 5,50, en yüksek yüzde 8,90 aralığında yer alması bekleniyor.
– Ekonomistlerin ocak ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre, bir önceki ay yüzde 64,77 olan yıllık enflasyonun yüzde 65,07’ye çıkacağı hesaplanıyor.
–  Ekonomistlerin 2024 sonu enflasyon beklentisi de ocakta yüzde 43,31 olacağı yönünde.
Bloomberg HT’nin ocak ayı enflasyon anketine katılan 23 kurumun medyan beklentisi ocakta TÜFE’nin aylık yüzde 6,50 yıllık 64,57 seviyesinde artacağı yönünde olmuş. Bloomberg’in anketine katılanları diğer tespitleri şöyle:
–  Ocak ayı için en düşük aylık beklenti yüzde 5,2 olarak tahmin edilirken, en yüksek beklenti yüzde 9,5 seviyesinde öngörülüyor. Ocak ayında yıllık enflasyon için ise en yüksek tahmin yüzde 66,6, en düşük ise yüzde 47,5 seviyesinde olacağı tahmin ediliyor.
– 2024 yılsonuna ilişkin enflasyon beklentisi ise bir önceki anket dönemine göre 1 puan artışla yüzde 43 olmuş. Ayrıca 20 kurumun katılımıyla gerçekleşen 2024 yılı enflasyonunda zirve tahmini bir önceki anket dönemine göre artarak yüzde 73 olacağı öngörülüyor.
–  Son olarak katılımcılara enflasyonda zirve beklenen ay da sorulmuş. Beklentilerini ileten 18 kurumun 17’si enflasyonun Mayıs ayında zirve yapmasını bekliyor. Bir kurum ise enflasyonda zirveyi haziran ayında bekliyor.
Gelelim, Reuters’ın 13 ekonomistin katılımıyla gerçekleştirdiği ankete. Katılımcılar yıllık enflasyonu 2024’ün sonunda Merkez Bankası’nın (TCMB) tahminlerinin üstünde yüzde 42.2 seviyesine gerilemesini bekleniyorlar.
–  Reuters anketinde Ocak’ta yıllık enflasyon tahminleri yüzde 62.7 ila yüzde 66.2 arasında bulunurken, aylık tahminler ise yüzde 5.3 ila yüzde 7.6 aralığında şekilleniyor. 
–  Yılsonu tahminleri ise yüzde 40 ve yüzde 45 aralığında seyrediyor.
–  Ekonomistler, aylık enflasyondaki sert yükselişin sebebinin yılbaşında birçok ürüne gelen zamların yanı sıra asgari ücrete yapılan yüzde 49 oranındaki zammın hizmet ve üretim sektörlerine olan etkisi olduğunu değerlendiriyor.
–  Ocak ayında gıda fiyatlarındaki mevsimsel artışın yanı sıra hanehalkı doğalgaz kullanımının artışının da TÜFE’ye etkisi olacağı öngörülüyor.
Elbette ki, bu tespitlerde Merkez Bankası Para piyasası Kurulu toplantısında belirlenen görüşler ve alınan tedbirlerin etkisi görülüyor.
Hatırlayalım, geçen yıl gerçekleşen genel seçimlerin ardından, haziran ayından bu yana  TCMB politika faizini 3,650 baz puan yükselterek 4 bin 500’e yükseltmişti.
TCMB bu gelişme sonucu, haftalık repo faizini yüzde 45 seviyesine çekerek gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığını belirtmiş sıkılaştırma sürecinin tamamlandığı mesajını vermişti.
TCMB Aralık ayında yayınladığı para politikası kurulu toplantı özetinde başta asgari ücret ve diğer ücret ayarlamalarının etkisi ile aylık enflasyonun Ocak ayında yükseleceğini Şubat ayı ve sonrasında yavaşlayarak, yılın ilk yarısında enflasyonun ana eğilimindeki düşüşe yakın seyredeceği tahmin ettiğini açıklamıştı.
Merkez Bankası’nın enflasyon tahmini yıllık enflasyonun yıl ortasına doğru yüzde 70-75 bandına çıktıktan sonra, 2024 yılını yüzde 36 seviyesinde tamamlayacağı yönünde olmuştu.
Tüm bu gelişmelere bakıldığında, içinde bulunduğumuz yılın oldukça sıkıntılı geçeceğini söylemek kehanet olmayacaktır. Nitekim Türk Lirası’nın değer kaybı da fiyatlar üzerindeki baskısını sürdürmeye devam ediyor. Geçen yılın tamamını yüzde 36.6, Aralık ayını yüzde 2.2 kayıpla kapatan liramızın kayıpları ocak ayında artışını sürdürüyor. Türk Lirası 2024’ün ilk ayında yüzde 2.7 değer kaybetmiş durumda.
İşte ekonominin içindeki kişi ve kuruluşların 2024 yılına ilişkin ilk tespitleri böyle. Bakalım 5 şubatta ilk notumuz nasıl olacak?