Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve TBMM tarım,Orman ve Köyişleri Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO), üreticilere yapılan ürün alım bedeli ödemelerinde, finansman ihtiyacı nedeniyle gecikme yaşanmasının nedenlerinin altında, kurumun mali borçlarındaki artışın olduğunun verilerdeki bilgiler ile ortaya çıktığını söyledi.
SAYIŞTAY, SORUNLARI TEK TEK BELİRLEDİTMO’nun mali tablosundaki büyük sorunun, Sayıştay’ın 2022 yılına ait denetim raporlarına da yandığını belirten Gürer, TMO tarafından üreticilerden alınan çeşitli tarım ürünlerine ilişkin alım bedeli ödemelerinde finansman ihtiyacından kaynaklı olarak alım fiyat ve politikalarında belirlenen süreleri aşan gecikmelerin olduğunun tespit edildiğine dikkat çekti.
ÖDEMELER GECİKİYORÜrünün TMO işyerlerine teslim edildiği tarihten itibaren buğday, arpa, çavdar, yulaf, haşhaş ve kırmızı mercimek alımlarında 10 gün; çeltik, kabuklu fındık ve çekirdeksiz üzüm alımlarında ise 21 gün içerisinde ödeme yapılması gerektiğini ifade eden CHP’li Gürer, ancak uygulamada kurumun finansman ihtiyacı nedeniyle ödemelerde ciddi anlamda gecikmelerin olduğunun tespit edildiğine işaret etti.
TMO’NUN MALİ BORCU 40 MİLYAR LİRAYA DAYANDISöz konusu ürün alım bedellerinde gecikme yaşanmasının en önemli nedeninin teşekkülün artan finansman ihtiyacı olduğunun Sayıştay tarafından tespit edildiğine vurgu yapan Gürer, “Kurumun mali borçları 2020 yılında 1.901.442.077 TL, 2021 yılında 5.534.570.769 TL iken, bu rakam 2022 yılında 39.690.070.522 TL seviyesine ulaşmıştır. Diğer bir ifade ile son 3 yılda mali borçlar yaklaşık 20 katına çıkarak bu alanda ciddi bir artış yaşanmıştır” değerlendirmesinde bulundu.
FİNANSAL GİDERLERİ 3 YILDA 43 KAT ARTTIKurumun katlandığı finansman giderlerinin de arttığını anlatan Gürer, kurumun finansman giderlerinin 2020 yılında 76.753.398 TL, 2021 yılında 453.577.616 TL, 2022 yılında ise 3.328.349.679 TL olarak gerçekleşerek son 3 yıl içerisinde yaklaşık 43 kat arttığının ortaya çıkarıldığını kaydetti.
SORUNLAR BİR AN ÖNCE ÇÖZÜLMELİBir zamanlar çiftçilerin kara gün dostu olarak bilinen TMO’nun yanlış yönetim sonucu, borç içinde bir kurum haline geldiğine dikkat çeken CHP’li Gürer, “Kurumda yaşanan sorunlar bir an önce çözülmeli, üreticilere alım ödemeleri belirlenen süre içerisinde mutlaka yapılmalıdır. TMO sorunları üreticiyi tüccar eline bırakır. O nedenle TMO kurumsal yapısı ithalatçı olmaktan çıkarılıp yerli üretici yanında duracak noktaya erdirilmelidir Üretici kurumu verdiği ürünün bedeli en kısa sürede alabilmelidir” dedi.
