Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) 2023 boyunca hayvanlarla ilgili takip ettiği davaların sonuçlarından örnekler paylaştı.
Ülkenin dört bir yanında sokakta yaşayan canlılara adalet talebiyle çeşitli eylemler devam ederken HAKİM sosyal medya platformlarında yayınladığı mesajda; “Hukuk, hala bir eşya gibi görülen hayvanlar söz konusu olduğunda en eğilip bükülebilir ve işlemez halini alabiliyor. Bu yüzden önümüzde hala algımızı ve taleplerimizi değiştirmemiz gereken uzun bir yol var” dedi. Yürütülen çalışmaları ve 2024 yılı HAKİM planlarını Hayvan Hakları İzleme Komitesi’nden Avukat Gizem Karataş ile konuştuk.
2024’te öncelikli hedeflerinin önümüzdeki yerel seçimler için hazırlayacakları çeşitli raporlar ve adayların hayvanlar hususundaki vaatlerinin takibi olacağını dile getiren Karataş, “Parti ayırt etmeksizin sokakta yaşayan hayvanları kısırlaştırmayan, kanunda yeri olmayan ve geçici rehabilitasyon merkezi görevi görmesi gereken toplama alanlarında tutan, buralarda hastalıktan veya açlıktan ölmelerine sebep olan veya hayvan dövüşü festivali düzenleyen, hayvanat bahçeleri açan kurumlarla ilgili olarak çeşitli raporlar hazırlamaya çalışacağız. Ayrıca belediye başkanı adaylarının söylemlerini ve vaatlerini takip etmeye çalışarak insanlara duyurmaya niyetliyiz. Bunun dışında her zaman yaptığımız diğer raporlamaların ve eğitimlerin de devam etmesi için çaba göstereceğiz” dedi.
‘GELDİĞİMİZ DURUM 6. MADDEDEN DEĞİL, 6. MADDENİN UYGULANMAMASINDAN’Son dönemde sıklıkla karşılaştığımız köpek saldırısı haberlerine değinen Karataş, sokakta yaşayan hayvanlarla çocukların karşı karşıya getirildiği bir tartışmanın içine çekilmiş durumda olduğumuzu söyleyerek şöyle konuştu; “Sokakta yaşayan hayvanların popülasyonundan en fazla şikayetçi olan kişiler zaten hayvanlara bakan gönüllüler ve sivil toplum kuruluşları. Çünkü hayvanların sayısı arttıkça açlık ve barınma sorunu da artıyor. Bu yüzden 2004 yılından beri yürürlükte olan Hayvanları Koruma Kanunu’nun 6. maddesinin uygulanmasını, belediyelerin kısırlaştırma, aşılama ve tedavi yapmalarını tüm hak savunucuları defalarca dile getirdi ve talep etti. Ancak bunun yerine hayvanlar kanunda yeri olmayan ve normal şartlar altında geçici rehabilitasyon merkezi görevi görmesi gerekirken toplama kamplarına dönüştürülen bakımevlerine toplandı, dağ başlarına, otoban kenarlarına, çöplüklere atılarak buralarda hem çoğalmalarına hem de açlıktan, hastalıktan ölmelerine sebep oldu. Bugün geldiğimiz durum 6. maddeden kaynaklanmadı, 6. maddenin uygulanmamasından kaynaklandı”
“İTLAF” VE “UYUTMA” ÇÖZÜM DEĞİLSorunu çözmeye yönelik hareket eden insanlar göremediklerini ifade eden Karataş, itlaf ve uyutma adı altında hayvanların öldürülmesinin çözüm olmayacağını dile getirerek şunları söyledi; “Bu katliamlar zaten Hayırsız Ada’sından Konya’sına kadar yıllardır Türkiye’de yapılıyor. Ancak hiçbir zaman çözüm olmadığı gibi hayvan sayısı da arttı. 5 partinin imzasının olduğu Meclis Araştırma Komisyonu Raporu’nda dahi tek çözümün kısırlaştırma olduğu yazmaktadır. Bu yüzden kimse hayvanların hepsini toplayacağını iddia ettiği büyük toplama alanları için yapacağı ihaleleri düşünerek sorunu çözmeyecek, kat be kat artıracak ve hayvanların duygulu, hissedebilen canlılar olduğunu göz ardı edecek katliam çağrılarının çözüm olduğuna insanları inandırmamalı. Talebimiz 6. maddenin artık uygulanması, sokakta yaşayan hayvanların aşılanıp kısırlaştırılması ve sokakta yaşatılmaya devam edilmesidir”
HAYVAN HAKLARI İZLEME KOMİTESİ’NE GÖRE 2023’TE HAYVANLARA EZİYET EDENLER NE CEZA ALDI?HAKİM’in verilerine göre 2023 yılında hayvan hakları ihlalleri için görülen davalardan bazıları şöyle:
Konya Büyükşehir Belediyesi Sahipsiz Hayvan Bakımevinde yer alan “doğal yaşam alanı”nda bir köpeği başına kürekle vurarak öldüren ve tutan iki kişi hakkında Konya 14. Asliye Ceza Mahkemesi 1 yıl 3 ay hapis cezası vererek hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi. Diğer tüm yetkililer ve veteriner hekimlerle ilgili yapılan suç duyuruları neticesinde Konya Cumhuriyet Başsavcılığı, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verdi.
Arka arkaya beş yunus ölümünün gerçekleştiğinin, kanuna aykırı bir şekilde yunusların gebe bırakılarak doğurtulduğunun, bir bebek yunusun ölü doğduğunun belgeler ve görüntülerle ispatlandığı soruşturma dosyası neticesinde Marmaris Cumhuriyet Başsavcılığı “yunus parkının herhangi bir kastının olmadığı” gerekçesiyle takipsizlik kararı verdi.
Ağır yük taşıttırılması sebebiyle yürüyemeyen ata sopayla defalarca vurarak eziyet ettiği görüntülerle sabit olan şahıs hakkında Silivri 1. Asliye Ceza Mahkemesi 5 ay hapis cezası verdi.
Elazığ Belediyesi Geçici Hayvan Bakımevinde yaşanan, görüntülerle ve bilirkişi raporuyla ispat edildiği üzere sayısız hayvanın öldürülmesini konu alan dosyada Elazığ 2. Asliye Ceza Mahkemesi “kamu zararının olmadığı” gerekçesiyle veteriner hekimler hakkında beraat kararı verdi. Tehlike arz ettiği iddia edilen hayvanlarla ilgili dışkılarının içinde, zayıf ve soğukta tutulduklarının yerinde tespiti üzerine yapılan ve yine görüntülerin sunulduğu soruşturma dosyası ile ilgili olarak ise Elazığ Cumhuriyet Başsavcılığı ayrıca takipsizlik kararı verdi.
Kediyi asansörde botlarıyla tekmeleyerek öldüren şahıs hakkında Karşıyaka 2. Asliye Ceza Mahkemesi 1 yıl 3 ay hapis cezası vererek hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
Bir köpeği yaşadığı barakada yakarak öldüren faile Seferihisar 2. Asliye Ceza Mahkemesi 1 yıl 8 ay hapis cezası verdi.
Kandıra 2. Asliye Ceza Mahkemesi, köpeğe tecavüz eden faile 5 ay hapis cezası ve 610,80 TL idari para cezası vererek hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.
Kızıltepe 3. Asliye Ceza Mahkemesi, bir boğayı gözleri kapatılmış ve baş aşağı sarkıtılmış şekilde başına balyozla defalarca vurarak öldüren faillere öldürme suçundan değil, acımasızca zalimce muamelede bulunma suçundan 1 yıl 6 ay hapis cezası verdi.
Kırklareli 2. Asliye Ceza Mahkemesi yavru köpeği dakikalarca eziyet ederek öldüren faile 6.000 TL para cezası verdi.
Hayvan Hakları İzleme Komitesi, Türkiye’deki hayvanlara yönelik hak ihlallerini izlemeye devam edecek.
‘EN BÜYÜK EKSİKLİK HAYVANLARI KORUMA KANUNU’NUN YETERSİZLİĞİ’HAKİM olarak 2023’te takip ettikleri davalardan dokuz örnekle hazırladıkları raporda farklı türlerle ilgili farklı kararlar olduğunu söyleyen Karataş, “Şu andaki en büyük iki eksiklik, cezaların ertelenebilir nitelikte düzenlendiği 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun yetersizliği ve bu yetersiz kanunun dahi uygulanmıyor oluşu. Cezaların azlığı ve yatarının olmaması sebebi ile cezasızlık meydana geliyor ve caydırıcılık sağlanamadığından şiddet gittikçe artıyor. Kimi zaman soruşturma izni verilmiyor, deliller toplanmıyor, yetkililer hayvanların aşılanıp kısırlaştırılıp yaşam alanına geri bırakılmasını öngören 6. maddeye aykırı açıklamalarda bulunup talimatlar verebiliyor. Bizim talebimiz ise bu kanundan daha geriye dahi gidilmemesi, 6. maddeye dokunulmaması, tam aksine cezaların artırılması, belediyelerin toplama kampları kurarak hayvanları öldürmesini engelleyecek düzenlemeler yapılması ve hayvana yönelik suçların cezalarının artırılarak ertelemesiz cezalar getirilmesidir” diye konuştu.
