Kırk altı yıl önce Ankara’da kurulup “Kamu Yararına Çalışan Dernek” statüsünü alan Ankara Fotoğraf Sanatçıları Derneği’nin (AFSAD); fotoğraf sanatının yaygınlaştırılması, geliştirilmesi, fotoğraf eğitimi ve fotoğrafa ilgi duyanların dayanışması amacıyla çalışmalarını ulusal ve uluslararası ölçekte gönüllü katkılarla sürdüren bir dernek olduğu hepimizin malumu. Peki ya AFSAD’a bağlı sürekli bir yayın organı olduğunu biliyor muydunuz? Evet, bir buçuk yıl aranın ardından 56. sayısıyla yeniden okuyucusuyla buluşacak olan Kontrast Dergi’nin isme özel ön satışları hepimizi heyecanlandırırken; dergi editörü Gülser Günaydın ile Kontrast’ın yayın hayatını konuştuk.
2003 yılından beri, AFSAD’ın süreli dergisi olarak yayınlanıp 1978 – 1993 yılları arasında oldukça geniş kitlelere ulaşan FOTOGRAF adlı derginin bir devamı olarak yayın hayatına başlayan şimdiki adıyla Konstrast Dergi’nin değişen dünyanın teknolojik evrimiyle eşgüdümlü ilerleyen yayın ekibi daha görsel, içerik olarak daha zengin ve günceli yakından izleyen bir dergi için çalışmalara başlayıp Sayı 51’den itibaren, okuyucusunu çok daha farklı tasarım ve içerikte bir ‘Kontrast’ ile karşılamıştı. Günaydın, 51. sayıyla başlayan bu yeni süreci şöyle anlattı; “Zamanın ihtiyaçları, derneğin imkanları ve dergiciliğin ruhunda olan ‘yeni bir şey yapma’ ihtiyacıyla bir başka isimle gazete formatıyla çıkalım istedik; üyelerimiz arasında bir isim yarışması yaptık. Seçici kurulumuz ‘Kontrast’ isminde karar aldı. Kontrast, fotoğrafta önemli ana terimlerden bir tanesi olduğu gibi aynı zamanda biz dergide kontrast fikirlere de yer vermek istiyorduk. Her türlü fikre açık daha özgür bir anlamı da kapsadığını, bu yönüyle bizi ifade ettiğini düşünüyoruz.”
Yayıncılık anlayışıyla 2021 Türkiye Fotoğraf Sanatı Federasyonu Ödülü’nün ardından bu yıl Foton Derneği Yılın Fotoğraf Yayınları Ödülü’ne layık görülen Kontrast Dergi’nin 56’sayısı, esasında bir önceki sayı itibarıyla yola çıkılan ‘gündelik hayat’ konulu bir üçlemenin ikincisi. 55. sayıda gündelik hayat evin içinden, kendimize ait ve girmesine izin verdiğimiz kişilerden oluşan o yerden bir bakış sunarken 56. sayı ‘Kentlerde Gündelik Hayat’ı ele alıyor. Ekip, 57. sayı için ise ‘Kırsalda Kent’ konusu üzerine çalışıyor. Günaydın, 56. sayı için “Kente elbette her gün kendi gözlerimizle bakıyoruz ancak 56. sayı bize bakış olanakları sunuyor, üstelik bu konuyla alakalı çalışmalar yapan sanatçıların gözünden. Bu sayı matbaa masraflarını karşılayabilmek adına çabaladığımız bir buçuk yılda büyüdükçe büyüdü, yaklaşık üç yüz sayfa kadar bir kitap oldu” diyor.
Bir kitap dergi olma hususu taşıyan Kontrast’ın evrim süreçlerinden bahseden Günaydın, “Dergimiz evrile evrile ince bir fotoğraf dergisinden gazete formatında bir dergiye; 51. sayı itibarıyla da bir kitap dergiye dönüşmüş oldu. Kitap dergi diyoruz çünkü içindeki bilgilerin eskimeyip her zaman güncelliğini koruması kitap gibi bir kaynak sağlıyor. Bunun yanında güncelliğini de koruyacak zamanın önemli kültür sanat haberlerini de içinde barındırmasını istedik. Ekibimizin belirlediği bir dosya konusunu kurul olarak masaya yatırdık, neresinden ele alıp nasıl işleyebileceğimizi; kimlerin bu konuda çalışmalar yapıp başka neler koyabileceğimize dair uzun araştırmalar yaparak başladık. Ana dosya konusunu belirledikten sonra teknik bakış, derin bakış, geniş bakış ve hatta yeni eklediğimiz genç bakış gibi birtakım ilave alanlar yaratarak çalıştık” diye konuştu.
BİR FOTOĞRAF VE GÖRSEL KÜLTÜR DERGİSİDergi fotoğraf ağırlıklı olmasına rağmen içerik için fotoğraf ve görsel kültür vurgusu yapan Günaydın, “Artık sanat disiplinleri birbirine karışmış durumda. Bazen fotoğrafa benzeyen resimler, bazen resme benzeyen fotoğraflar ve bazen de üç boyutlu fotoğraflar; disiplinlerin birbirine karıştırılmasıyla ortaya çıkarılan işler görüyoruz. Fotoğraf sanat yönünün yanında aynı zamanda çok da teknolojik bir yan barındırdığı için bunları birbirinden ayırmadan, görsel kültür ve fotoğraf ağırlıklı ama tüm sanat disiplinlerine de yer veren bir içerik hazırlıyoruz. Böylece içerik gittikçe kabarıyor ve Kontrast, kütüphaneden eksilmeyecek bir kitap haline geliyor” diye konuştu.
KONTRAST AYNI ZAMANDA BİR HİBRİT DERGİ: ‘AMACIMIZ OKUYUCUYU ZAMANIN RUHUNA YAKLAŞTIRABİLMEK’Kontrast’ın son sayı itibarıyla aynı zamanda bir ‘hibrit dergi’ olma hususu da taşıdığını dile getiren Günaydın, “Basılı nüshalarımız haricinde dergimizin web sayfası ve sosyal medya hesaplarındaki içerikler de kocaman bir arşiv haline geldi. Bu yeni hibrit derginin içerisindeki karekodlarla birçok sanatçı sohbetine, bizim yaptığımız röportajlara teknik birtakım bilgilere ve hatta güncel haberlere de ulaşılabiliyor. Aslında Kontrast bu kapsamda bir kitap ama bir yandan da sürekli büyüyen güncel bir dergi. Dergiye sahip olan okuyucular karekodlarla dosya konusuna ait basılı yayında olmayan yeni içeriklere ve haberlere de ulaşabilecek. Amacımız okuyucuyu zamanın ruhuna yaklaştırabilmek” dedi.
YENİ SAYI İÇİN AFSAD VE KARDEŞ OLUŞUMLARLA SOHBETLER DÜZENLENECEKKontrast’ın genel anlamda herkesi ilgilendiren konuları ele aldığını söyleyen Günaydın, “Bundan önceki üçlememizde fotoğraf üretenlerin bu üç temel konuya bakıp nerede olduğunu kestirebileceği bir içerik barındıran klişeler, bitmeyen yeniden yorumlar ve buluntu fotoğrafları ele aldık. Türkiye için büyük bir sorun teşkil eden göçmenlik konusunu ele aldığımız bir ara sayımız da olmuştu. Genel olarak herkesi ilgilendiren konuları ele alıyor, bir yandan güncel olanın da peşine düşüyoruz” dedi. Günaydın konunun içeriğine göre söyleşi ve paneller de yaptıklarını anlatarak bu sayı için de AFSAD ve kardeş oluşumlarla sohbetler yapmak hedefinde olduklarının müjdesini verdi.
GÜLSER GÜNAYDIN: KONTRAST BİZİM KONSANTRE OLMUŞ HALİMİZGünaydın, her sayı için düzenliyor oldukları interaktif yarışmaları ise şöyle anlattı, “Bu sayıda konu belirlendikten sonra dergi basılana kadarki süreçte şehirde ağaç, duraklar, kediler gibi altı tane interaktif yarışmalar düzenledik. Bu da dergimize güncel bir bakış sunuyor. Oradan bir seçki yapıyor, kazananlara da kitap ve kahve hediye ediyoruz. Bizde fikir ve proje bitmiyor, dergi bizim konsantre olmuş halimiz, arkada sürekli olarak yeni projeler konuşuyor ve yapıyoruz.”
AFSAD BAŞKANI KARADAĞ: BU PROJELERİ DERNEĞİMİZİN BİR GÜCÜ OLARAK GÖRÜYORUMAFSAD Başkanı Erkan Karadağ, dernek olarak iki lokomotif amiral gemileri olduğunu dile getirerek “Birisi Kontrast Dergimiz, birisi de AFSAD Sinema. Göreve geldiğimde beni karşılayan harika oluşumlardı. Ben bu projeleri derneğimizin bir gücü olarak görüyorum. Kontrast ve AFSAD Sinema’nın AFSAD’A çok şey kattığını gördüm. Bu iki amiral gemimizi elimizden geldiğince büyütmeye gayret edeceğiz” ifadelerini kullandı.
